Jak formować drzewka po posadzeniu?
Jak zauważa mgr inż. Józef Rusnak w opracowaniu „Cięcie i formowanie jabłoni i grusz” bardzo istotnym jest, aby przyciąć drzewka po posadzeniu, ponieważ należy przywrócić równowagę miedzy częścią podziemną i nadziemną (podczas wykopywania w szkółce, korzenie są znacznie skracane). Ważne, aby zrobić to jak najszybciej po posadzeniu, chyba, że sadziliśmy jesienią (wtedy tniemy wiosną).
Zadaniem cięcia jest nie tylko polepszenie przyjęcia się drzewek, ale także pobudzenie pędów do wzrostu. Zabieg ten będzie pierwszym krokiem formowania koron i nadawania im odpowiedniego kształtu. Formowanie trwać będzie 3 – 4 lata od posadzenia i prowadzi się je według określonego schematu. Drzewka powinno się po posadzeniu zapalikować, co ułatwi nie tylko formowanie, ale także podtrzyma drzewka.
W przypadku zakupu materiału dwuletniego, drzewka będą już miały ukształtowaną koronkę. Tutaj nasza praca ograniczy się do skrócenia przewodnika i głównych pędów. Zazwyczaj w takiej koronce jest od 3 do 7 pędów, które należy skrócić o 1/3 do 2/3 długości. Przewodnika najlepiej nie przycinać, bo dzięki temu, będą wyrastać z niego poziomo drobne pędy. Z koronki należy wyciąć również gałązki, które wyrastają zbyt nisko, czyli do wysokości 60-80 cm od ziemi. Ważne, aby pozbyć się również pędów, które konkurować będą z przewodnikiem, a nie da się ich przygiąć.
Jeśli mamy do czynienia z drzewkami jednorocznymi, to należy je przyciąć na wysokości nie niższej jak 90 cm od ziemi. Jeśli przewodnik jest bardzo długi (1,5-2,0 m), trzeba go ciąć powyżej metra od ziemi. Poniżej miejsca cięcia na długości ok. 20-40 cm z pąków śpiących wyrosną pędy, które utworzą pierwsze piętro koronki.
Najlepsze są drzewka dwuletnie z jednoroczną koronką tzw. knip boom. Charakteryzują się one silnym przewodnikiem z kilkoma pędami długości powyżej 40 cm. Drzewek takich prawie nie przycina się po posadzeniu, za wyjątkiem drobnych korekt koron.
W maju i w czerwcu należy przeglądać przewodniki przyciętych drzewek. Na ich szczycie wyrastają przyrosty w liczbie 2 do 4, które tworzą ostre kąty z przewodnikiem. Potrzebny jest tylko jeden pęd do przedłużenia przewodnika. Powinniśmy pozostawić najsilniejszy i najwyżej położony, pozostałe wycinamy. Pędy te, jeśli są bardzo młode (5-10 cm długości) można wyszarpywać, w przypadku, jeśli są starsze i zdrewniałe, to należy je wyciąć sekatorem. W maju i czerwcu usuwamy zbędne szczytowe przyrosty. Konieczne będzie też wycinanie pędów rosnących pionowo do góry, czyli tzw. wilków oraz gałęzi z części wierzchołkowej dla zachowania stożkowego kształtu koron.
Jeśli po posadzeniu prawidłowo uformujemy nasze drzewka, późniejsze cięcie, kiedy drzewa będą już owocować, będzie łatwiejsze i mniej pracochłonne.
NA podstawie: Cięcie i formowanie jabłoni i grusz, mgr inż. Józef Rusnak.
