Wskazówki na Spotkanie GDC z 24-25 sierpnia 2016 – IV intensywny wzrost owoców

Zgodnie z ustaleniami zapraszam Państwa na kolejne (ostatnie już w tym roku) spotkanie, które odbędzie się 24.08.2016 roku, tym razem w Lipowej k. Opatowa w gospodarstwie Pana Romana Jagielińskiego o godz. 10,00. W trakcie spotkania będziemy mogli się zapoznać z wynikami doświadczeń prowadzonych tam w tym roku. Oto wskazówki:

Jabłoń
Parch jabłoni, Choroby przechowalnicze (wzrost owoców):
W najbliższym okresie należy pamiętać o prawidłowym przygotowaniu owoców do przechowywania. Z jednej strony więc należy pamiętać o chorobach fizjologicznych takich jak: gorzka plamistość podskórna i rozpad mączysty, z drugiej zaś o chorobach pochodzenia grzybowego: gorzka zgnilizna jabłek, szara pleśń (sucha zgnilizna przykielichowa lub miękka zgnilizna), mokra zgnilizna jabłek, bbunatna zgnilizna jabłek czy parch przechowalniczy. W przypadku pierwszej grupy chorób fizjologicznych decydujące są dwa czynniki: stosunek K:Ca lub Mg:Ca (zawartość w owocach) i termin zbioru.
Stosunek K:Ca: jeśli jest wyższy od 30 to owoce odmian podatnych na GPP i RM bardzo źle się przechowują - praktycznie po miesiącu przechowywania straty już są bardzo duże! Jeśli jest on niższy od 30 to owoce są bardziej jędrne i dłużej je można przechować. Należy pamiętać o tym, że jędrność owoców jest bardzo mocno uzależniona od cech danej odmiany (wyższą jędrność ma np. Ligol, a niższą Szampion)! Odmiany o genetycznie niższej jędrności owoców muszą być intensywniej dokarmiane Ca!
Drugim czynnikiem determinującym długość okresu przechowywania owoców jest termin ich zbioru! Każda odmiana powinna być zebrana w czasie jej dojrzałości zbiorczej, czyli zanim zostaną zainicjowane procesy wiązania etylenu przez owoce! Po tym momencie proces ten jest autokatalityczny, czyli samo napędzający się i nie ma możliwości jego powstrzymania! Dlatego tak istotny jest termin zbioru, a raczej sposób jego wyznaczania: jedyną z pośród metod wyznaczania terminu zbioru, którą można zastosować w każdym z gospodarstw jest wykonanie testu skrobiowego. Niżej podaję Zakresy indeksu skrobiowego dla poszczególnych odmian jabłek:
Zakres indeksu skrobiowego

Choroby grzybowe: gorzka zgnilizna jabłek: (Patogen: Pezicula) - podatne są odmiany pochodzące od Koksy Pomarańczowej lub Golden Deliciousa, a więc Golden Deliciuous, Gala, Pinova, Topaz, Katia, Fiesta, Szampion, Rubin, Jonagold. Zarodniki grzyba ze zrakowaceń na krótkopędach, gałęziach i przewodniku przemieszczają się z kroplami deszczu.
Szara pleśń (sucha zgnilizna przykielichowa lub miękka zgnilizna) Choroba, której zwalczanie przeprowadzamy jedynie w czasie kwitnienia! Odmiany podatne to: Gloster, Ligol, Elstar, Cortland i Gala.
Mokra zgnilizna jabłek: (ulegają jej głównie jabłka uszkodzone w czasie zbioru. Grzyb wnika poprzez skaleczenia skórki (później koncentryczne siwe skupiska a w tkance owocu patulina!)
Brunatna zgnilizna jabłek: Owoce całe czarne. Pojawia się głównie sadach bardzo długo nie opryskiwanych i na owocach uszkodzonych przez szkodniki!
Teraz preparaty: Rejestrację posiadają:
1. Na 4 i 2 tygodnie przed zbiorem Bellis 38 WG (25,2% boskalidu i 12,8% piraklostrobiny) 0,8kg/ha;(7dni karencji)
2. Na 3 i 1 tydzień przed zbiorem Switch 62,5 WG (375g cyprodynilu + 250 g fludioksonilu) dawka 0,75 kg/ha; (3 dni karencji)
3. Na 4 i 2 tygodnie przed zbiorem Topsin M 500 SC w dawce 1,5l/ha (14 dni karencji)
4. Na 3 i 1 tydzień przed zbiorem 0,45 kg/ha Geoxe WG (50% fludioksonilu) (3 dni karencji)
5. Na 4 i 2 tygodnie przed zbiorem Zato 50 WG (0,2 kg/ha) (14 dni karencji);
6. Na 4 i 2 tygodnie przed zbiorem Luna Experience 400 SC (0,75 l/ha) (14 dni karencji);
7. Na 3 i 1 tydzień przed zbiorem 0,5 kg/1 metr wysokości korony Boni Protec. (0 dni karencji)
8. Na 4 tygodnie przed zbiorem Merpan 480 SC (3,5 l/ha) (28 dni karencji)
9. Możliwe są też programy mieszane!

Postępowanie z owocami po zbiorze: owoce zbieramy w dni o różnej temperaturze! Jeśli w dniu zbioru w cieniu jest 24 st. C, to owoce zbierane w południe nagrzewają się nawet do 36 st. C, a urządzenia chłodnicze obliczone są na temperaturę wsadu 14-18 st. C! Gdy bezpośrednio z sadu ustawiamy je w komorach, gdzie histereza ustawiona jest na od 5 do 8 st. C, to owoce zostają przeziębione! Są one owocami klimakterycznymi, co oznacza, że przy różnicy większej niż 8 st. C zawsze powstają jakieś uszkodzenia! W tym przypadku po wyjęciu z komory będą miały „czekoladkę” na skórce!

DRUGĄ PRZYCZYNĄ WYSTAPIENIA „CZEKOLADKI” NA JABŁKACH” jest przeznaczanie do długiego przechowywania jabłek zebranych po nocy z przymrozkiem poniżej -30C. Takie jabłka należy jak najszybciej sprzedać!

TRZECIA PRZYCZYNĄ JEST NIEWŁAŚCIWE USTAWIENIE SKRZYŃ W KOMORZE! Skrzynie należy tak ustawiać by pomiędzy dwoma rzędami skrzyń była przerwa 20-30 cm i następne dwa rzędy i kolejna przerwa. Ustawienie skrzyń musi umożliwiać dobre mieszanie powietrza przez wentylatory!

Aktualnie jesteśmy w okresie ogromnych zmian temperatury tzn. upałów i raptownych ochłodzeń! Wiąże się to z:
- możliwością poparzeń owoców!
- w ciągu 2-3 dni spada fotosynteza, a ponadnormatywnie rośnie intensywność transpiracji!
- wzrasta ryzyko wystąpienia nekrotycznej plamistości liści na Golden Deliciousie, Gali, Glosterze itd.,
- skracają się cykle rozwojowe szkodników.

Nadal wiec aktualne są wskazówki dotyczące zwalczania mszyc. W sadach, w których obserwuje się występowanie mszyc (przy licznej populacji) należy wykonać zwalczanie Actara 25 WG (0,1kg/ha)(21) lub Apacz 25 WG (0,1-0,15kg/ha)(21) lub Calypso 480 SC (0,2 l/ha)(14) lub Mospilan/Stonkat/Stark/Acetamip/ Miros 20 SP (0,125 kg/ha)(14) lub Teppeki 50 WG (0,14 kg/ha)(21) lub Pirimor 500 WG (0,4kg/ha)(7) [lub Sherpa 100 EC (0,3l/ha)(14) lub Decis Mega 50 EW (0,25l/ha)(7) lub Karate Zeon/Wojownik/Arkan/LambdaCe 050 CS (0,15-0,2l/ha)(7) nie należy ich stosować w IP, posiadają rejestrację do stosowania w produkcji konwencjonalnej]. Zarejestrowane są też Afik (0,3%); Agricolle (0,3-0,6%); Emulpar (0,9-1,2%); Siltac EC (0,15-0,2%).
Zabieg należy wykonać dużą ilością wody (1000l/ha), koniecznie z zużyciem zwilżacza Silvet lub Super Zwilżacz (150 ml/1000 l wody) lub 1,5 l koncentratu aminokwasowego. Zapewnia to lepsze rozprowadzenie i szybsze pobranie preparatu, a co się z tym wiąże wyższą jego skuteczność!
Nadal aktualne są wskazówki dotyczące systematycznego kontrolowania liczebności przędziorków i pordzewiaczy. W sadach, w których przekroczony jest próg zagrożenia ekonomicznego (4 szt. przędziorka średnio na liść lub 40 szt. pordzewiaczy), konieczne jest ich zwalczanie. Można zastosować jeden z akarycydów np. Ortus/Amarant 05 SC (1-,0-1,5 l/ha)(21) lub Nissorun 050 EC (0,9l/ha)(30); lub Nissorun Strong 250 SC (0,4 l/ha)(28) lub Kanemite 150 SC (0,75-1 l/ha)(30) lub Sanmite 20 WP (0,75kg/ha)(7) [lub Pyranica 20 WP (0,375-0,5 kg/ha)97) nie należy ich stosować w IP, posiadają rejestrację do stosowania w produkcji konwencjonalnej] lub Afik (0,3%) lub Emulpar (0,9-1,2%); Siltac (0,15-0,2%).
Pordzewiacz jabłoniowy: Ortus/Amarant 05 SC (1,2-1,5l/ha)(21)
Owocówki (II pokolenie owocówek i II pokolenie zwójkówek) – ostatni zabieg należało wykonać 12-15.08.2015 roku i powinien on zabezpieczyć owoce przed uszkodzeniami przez tę grupę szkodników. Na razie nie łapią się samce zwójki siatkóweczki.

Wskazówki dot. nawożenia dolistnego: wszystkie sady jabłoniowe (odmiany jesienne i późnojesienne) należy na 4 i na 2 tygodnie przed zbiorem zasilić nawozem fosforowo–wapniowym (Folicare fosforowo-wapniowy; Senifos; Kalcifos lub Rosafos) w stężeniu od 0,5 do 1 %.lub Maximus extra P-K 3-5 kg; lub foliq fosforowy 4l/ha. Zabieg ten znacznie poprawia wybarwianie owoców. W celu równoczesnego wzbogacenia owoców w wapń oraz poprawy ich wybarwienia można zastosować na 4 i na 2 tygodnie przed zbiorem Goёmar Colorado w dawce po 5l/ha lub Fertileader Elite 3l/ha+ Fertileader Axis 3l/ha lub Tecamin Brix 2-3l/ha lub Sweet.2l/ha lub NanoGro.

SŁABO WYBARWIAJACE SIĘ SPORTY JONAGOLDÓW NA 5-6 TYGODNI PRZED ZBIOREM MOŻNA OPRYSKAĆ 150 ml/ha AGRSTYMU, ale nie później!
Należy również pamiętać o zasileniu doglebowym (na 6 do 8 tygodni przed planowanym zbiorem) saletrą potasową lub potasowo-wapniową w ilości 100-120 kg/ha Zabieg ten zwiększy wydatnie wielkość owocu, poprawi jego wybarwienie i smak, poprawi kondycję pąków kwiatowych na rok przyszły oraz zdefoliuje chwasty w pasach herbicydowych. Taki sam zabieg należy wykonać w sadach śliwowych.

Po zbiorze sadownicy holenderscy wysiewają 100-150 kg saletry wapniowej na 1 ha.

III. Zabiegi pielęgnacyjne:
1. Cięcie letnie długopędów odmian zbieranych za 4-6 tygodni!
2. W sadach czereśniowych, wiśniowych, śliwowych i brzoskwiniowych tuż po zbiorach Przystąpić do cięcia drzew. W sadach czereśniowych powinno już być wykonane cięcie korzeni!
W kwaterach z odmianami Golden Delicious i Mutsu zastosować w trzeciej dekadzie sierpnia Chelat Mn.

Nawożenie posypowe: Holendrzy i Belgowie przy zbiorze 2-fazowym, po pierwszym zbiorze, a przy jednofazowym - bezpośrednio po zbiorze stosują 100-120 kg saletry wapniowej na 1 ha sadu, w celu wzmocnienia pąków kwiatowych.

Do niedawna po zbiorze owoców zapominaliśmy o sadach! Ostatnie zimy jednak zweryfikowały nasze podejście. Obecnie zalecane są:
1. 1 tydzień po zbiorze: 0,5-0,7% mocznik + chelat Zn + chelat B;
2. 2 tygodnie po zbiorze: 0,5-0,7% mocznik +dolistny nawóz P- K;
3. 3 tygodnie po zbiorze: 0,5-0,7% mocznik + dolistny nawóz P- K;
4. Po pierwszych większych przymrozkach: 5% roztwór mocznika + Cynkobor;
Etefon to hormon starzenia się komórek roślinnych. Sadownicy holenderscy i belgijscy stosują 3 tygodnie po zbiorach 200-250 ml/ha Ethleru (Agrostymu) w celu wzmocnienia pąków kwiatowych i szybszego zakończenia wegetacji (czyli przygotowania się drzew do zimowego spoczynku).
Po 2-3 nocach z temperaturami -4 st. C i poniżej zastosować 4-5% roztwór mocznika z pełną dawką Chelatu Zn.

Ochrona przed chorobami kory i drewna:
1. Tuż po zbiorze;
2. 50% opadłych liści;
3. 100% opadłych liści.

Grusze

Nadal aktualne są wskazówki dot. parcha gruszy – wzrost zawiązków: preparaty zawierające mancozeb + Drakar lub Final K w dawce 3 l/ha. Potas w sadach gruszowych jest ogromnie ważny ze względu na: wpływ na wielkość owocu, jego smak, a formy siarczanowe na stwarzanie środowiska niekorzystnego dla miodówek!.
Za 7 dni powinno się zastosować dolistny nawóz wapniowy - Belgowie stosują Boramin Ca w dawce 3-5 l/ha!

Miodówki gruszowe: W okresie około zbiorczym należy spodziewać się nalotów muchówek miodówek. Dimilin 25 WP (14) w dawce od 0,3 do 0,375 kg/ha + Silvet Gold (0,015%) lub Apacz 50 WG (21) 0,15 kg/ha lub Acaramik/Fortece-Pro/Safran/Vertigo 018 EC (28) w dawce 0,75l/ha!
Choroby przechowalnicze: gorzka zgnilizna: Bellis 38 WG (7) w dawce 0,8 kg/ha lub Switch 62,5 WG (3) w dawce 0,75-1,0 kg/ha;lub 0,45 kg/ha Geoxe WG (50% fludioksonilu) (3 dni karencji) lub Luna Eperience 400 SC (0,75 l/ha) (14 dni karencji) lub Topsin M 500 SC (14) 1,5l/ha.
Szara pleśń, brunatna zgnilizna: Switch 62,5 WG (3) w dawce 0,75-1,0 kg/ha; lub 0,45 kg/ha Geoxe WG (50% fludioksonilu) (3 dni karencji) lub Luna Eperience 400 SC (0,75 l/ha) (14 dni karencji) lub Boni Protect® (ND) w dawce 1,0 l/2m wysokości korony lub Polyversum WP(ND) w dawce 0,15 kg/ha

Śliwa
Nadal aktualne są wskazówki: należy przeprowadzać systematyczne lustracje pod kątem występowania mszyc, które są wektorem szarki!!! W przypadku stwierdzenia ich występowania należy wykonać zabieg jednym z preparatów chloro lub neonikotynowych Calypso 480 SC (14) 0,1l/ha; Mospilan/Stonkat 20 SP (0,125kg/ha) (14) lub Decis Mega 50 EW (0,25l/ha) (7) lub Cyren 480 EC (0,125l/ha) (21) lub Afik (0,3%) lub Siltac EC 0,1-0,2%;
Nadal aktualne są wskazówki dotyczące zwalczania Pordzewiacza śliwowego: Ortus/Amarant 05 SC – 1,25-1,5l/ha (7);
Nadal aktualne są wskazówki dotyczące zwalczania Przędziorków: Afik (0,3%) lub Siltac EC 0,1-0,2%; Emulpar (0,9-1,2%) lub Ortus/Amarant 05 SC – 1l/ha (7),
Owocówka śliwkóweczka: Ciągle odławiają się ogromne ilości samców. Zabiegi należy wykonywać systematycznie co trzy tygodnie!. Runner 240 SC (0,5l/ha) (7); Calypso 480 SC (14) 0,2l/ha; Mospilan/Stonkat/Miros 20 SP (0,2kg/ha) lub Dimilin 480 SC (7) 0,4l/ha;
UWAGA: W tych sadach śliwowych, w których występuje szarka (ospowatość śliw), należy zaznaczyć chore drzewa, by w czasie cięcia nie przenosić wirusa! Oczywiście w kwaterach z odmianami późnymi nadal kontynuować regularne (co 10-14 dni) dolistne nawożenie Megafolem.
Brunatna zgnilizna drzew pestkowych – od początku dojrzewania owoców co 10-14 dni naprzemiennie z Topsinem M 500SC (14) -1,5l/ha; lub Switch 62,5 WG(7) (0,6-1,0 kg/ha lub Signum 33 WG (7) 0,75 kg/ha z jednym z preparatów Horizon/Orius/Orian/Riza/Sparta/Syrius/Troja/Tyberius 250 EW (7) -0,75l/ha.
Po zbiorze owoców: Rak bakteryjny: Mag 50 WP – 3 kg/ha.

Wiśnia i czereśnia
Po zbiorze owoców
Drobna plamistość liści drzew pestkowych: Carpene 65 WP/Syllit 65 WP – 1,5 kg/ha (1-2 razy w okresach opadów!) Topsin M 500 SC – 1,5l/ha lub Kaptan/Shavit Plus 71,5 WP – 2kg/ha lub Merpan/Raptan-Pro 80 WG (1,9kg/ha) lub Merpan 480 SC (3,2l/ha)..
Przędziorki: Agricolle – 3l/ha lub Siltac EC 0,2% lub Emulpar (0,9-1,2%);
Rak Bakteryjny po cięciu: 3kg/ha preparatu miedziowego.

Malina owocująca na pędach dwuletnich
Po zbiorze owoców
Zamieranie pędów malin: Opryskiwać 1-2 razy w okresach chłodnej wilgotnej pogody co 10-14 dni: Mythos/Favena 300 SC – 2,5l/ha (nie częściej jak 2 razy w sezonie!); Rovral Aquaflo 500 SC (3) – 1,5-2 l/ha (nie częściej jak 2 razy w sezonie!);; Sadoplon 75 WP (28) -3 kg /ha (30 dni prewencji!); Switch 62,5 WG (7)– 0,8-1kg/ha; Signum 33 WG (3) (1,8kg/ha) lub Dymas (3) 1,5-2,0/ha lub Polyversum WP (ND) (0,2 kg/ha)

Malina powtarzająca
Szara pleśń: Teldor 500 SC(1) – 1,5l/ha lub Mythos/Favena 300 SC – 2,5l/ha (3) (nie częściej jak 2 razy w sezonie!) lub Pyrus 400 SC (2,0 l/ha) (3) lub Sadoplon 75 WP (3,0 kg/ha) (28) lub Signum 33 WG (3) – 1,8 kg/ha. Switch 62,5 WG (7)– 0,8-1kg/ha; Polyversum WP (ND) 0,2kg/ha.
Mszyce: Calypso 480 SC (14) 0,2l/ha; lub Siltac EC 0,2%;
Przędziorek chmielowiec: Ortus 05 SC (14) 1,5l/ha lub Acaramik/Safran 018 EC (28) w dawce 0,75l/ha! Afik (ND) 0,2-0,3% lub Emulpar 940 EC (ND) 0,9-1,2 % lub Siltac EC (ND) 0,2%;
Przeziernik malinowiec – Calypso 480 SC (14) 0,2l/ha lub Mospilan/Stonkat 20 SP (14) 0,2 kg/ha;
Pryszczarek namalinek łodygowy/Mszyce – Calypso 480 SC (14) 0,2l/ha lub Mospilan/Stonkat/Miros 20 SP (14) 0,2 kg/ha lub Patriot 100 EC (0,125 l/ha) (7).
Muszka plamoskrzydła: Calypso 480 SC (14) 0,2l/ha lub Patriot 100 EC (0,125 l/ha) (7) lub Spin Tor 240 SC (0,32-0,4l/ha) (3)
Nawożenie dolistne: Nawóz potasowy (Drakar lub Final K lub Cigo K (po 3l/ha) I za trzy dni nawóz wapniowy: Herbagreen Basic 1-2l/ha lub Foscavit (4-8l/ha lub; Wapnovit (3-5l/ha) lub YaraLiva Calcinit (5-7kg/ha) lub Agroleaf Power wapniowy (3-5kg/ha); lub Phostrade Ca (3-5l/ha) lub Basfoliar Combi Stib -3-5l/ha lub Fertileader Elite 3-4l/ha; ProHorti mrów Ca - 3-4 l/ha; Lebosol Ca 3-4l/ha; Agrocean Ca – 3l/ha lub Metalosate Ca- 2l/ha.

Porzeczka czarna (po zbiorze)
Amerykański mączniak agrestu:: Nimrod 250 EC-0,75-2,25l/ha; Zato 50 WG 0,2kg/ha; Topas 100 EC (0,2l/ha) Siarkol 80 WP (3,0-5,0 kg/ha)
Opadzina liści porzeczki, biała plamistość liści: Zato 50 WG 0,2kg/ha,
Pryszczarek porzeczkowiec liściowy i pryszczarek porzeczkowy łodygowy: Calypso 480 SC -0,15-0,2 l/ha; i pyretroidy.
Przeziernik porzeczkowiec: Calypso 480 SC -0,15-0,2 l/ha; i pyretroidy.
Przędziorek Chmielowiec: Ortus 05 SC 1,5l/ha lub Siltac EC 0,2% Emulpar 940 EC (0,9-1,2%)

Sandomierz, 22.08.2016 roku
Opracowanie: Adam Fura