W najbliższym okresie należy pamiętać o prawidłowym przygotowaniu owoców do przechowywania. Z jednej strony więc należy pamiętać o chorobach fizjologicznych takich jak: gorzka plamistość podskórna i rozpad mączysty, z drugiej zaś o chorobach pochodzenia grzybowego: gorzka zgnilizna jabłek, szara pleśń (sucha zgnilizna przykielichowa lub miękka zgnilizna), mokra zgnilizna jabłek, brunatna zgnilizna jabłek czy parch przechowalniczy.
W przypadku pierwszej grupy chorób fizjologicznych decydujące są dwa czynniki: stosunek K : Ca lub Mg:Ca (zawartość w owocach) i termin zbioru. Stosunek K:Ca: jeśli jest wyższy od 30 to owoce odmian podatnych na GPP i RM bardzo źle się przechowują (praktycznie po miesiącu przechowywania straty już są bardzo duże. Jeśli jest on niższy od 30 to owoce są bardziej jędrne i dłużej je można przechować. Należy pamiętać o tym że jędrność owoców jest bardzo mocno uzależniona od cech danej odmiany (wyższą jędrność ma np. Ligol, a niższą np. Szampion). Odmiany o genetycznie niższej jędrności owoców muszą być intensywniej dokarmiane Ca.
Drugim czynnikiem determinującym długość okresu przechowywania owoców jest termin ich zbioru. Każda odmiana powinna być zebrana w czasie jej dojrzałości zbiorczej, czyli zanim zostaną zainiciowane procesy wiązania etylenu przez owoce. Po tym momencie proces ten jest autokatalityczny, czyli samo napędzajacy się i nie ma możliwości jego powstrzymania. Dlatego tak istotny jest termin zbioru, a raczej sposób jego wyznaczania: jedyną z pośród metod wyznaczania terminu zbioru, którą można zastosować w każdym z gospodarstw jest wykonanie testu skrobiowego.
Niżej podaję zakresy indeksu skrobiowego dla poszczególnych odmian jabłek:
Choroby grzybowe: gorzka zgnilizna jabłek: (Patogen: Pezicula) Podatne odmiany pochodzące od Koksy Pomarańczowej lub Golden Deliciousa, a więc Golden Delicious, Gala, Pinova, Topaz, Katia, Fiesta, Szampion, Rubin, Jonagold. Zarodniki grzyba ze zrakowaceń na krótkopędach, gałęziach i przewodniku przemieszczają się z kroplami deszczu.
Szara pleśń (sucha zgnilizna przykielichowa lub miękka zgnilizna) Choroba, której zwalczanie przeprowadzamy jedynie w czasie kwitnienia! Odmiany podatne to: Gloster, Ligol, Elstar, Cortland i Gala.
Mokra zgnilizna jabłek: (ulegają jej głównie jabłka uszkodzone w czasie zbioru. Grzyb wnika poprzez skaleczenia skórki (później koncentryczne siwe skupiska a w tkance owocu patulina!)
Brunatna zgnilizna jabłek: Owoce całe czarne. Pojawia się głównie sadach bardzo długo nie opryskiwanych i na owocach uszkodzonych przez szkodniki!
Rejestrację posiadają preparaty:
1. Na 4 i 2 tygodnie przed zbiorem Bellis 38 WG (25,2% boskalidu i 12,8% piraklostrobiny) 0,8 kg/ha; (7dni karencji)
2. Na 3 i 1 tydzień przed zbiorem Switch 62,5 WG (375 g cyprodynilu + 250 g fludioksonilu) dawka 0,75 kg/ha; (3 dni karencji)
3. Na 4 i 2 tygodnie przed zbiorem Topsin M 500 SC w dawce 1,5 l/ha (14 dni karencji)
4. Na 3 i 1 tydzień przed zbiorem 0,45 kg/ha Geoxe WG (50% fludioksonilu) (3 dni karencji)
5. Na 3 i 1 tydzień przed zbiorem 0,5 kg/ 1 metr wysokości korony Boni Protec. (0 dni karencji)
6. Na 4 i 2 tygodnie przed zbiorem Kaptan zawiesinowy 50 WP (3,0 kg/ha) (7 dni karencji) lub Sadoplon 75 WP (3,0 kg/ha) (7 dni karencji)
Możliwe są też programy mieszane.
Postępowanie z owocami po zbiorze: Owoce zbieramy w dni o różnej temperaturze. Jeśli w dniu zbioru w cieniu jest 240C, to owoce zbierane w południe nagrzewają się nawet do 360C, a urządzenia chłodnicze obliczone są na temperaturę wsadu 14-180C. Gdy bezpośrednio z sadu ustawiamy je w komorach, gdzie histereza ustawiona jest na od 5 do 80C, to owoce zostają przeziębione. Są one owocami klimakterycznymi, co oznacza, że przy różnicy większej jak 80C zawsze powstają jakieś uszkodzenia. W tym przypadku po wyjęciu z komory będą miały „czekoladkę” na skórce.
Drugą przyczyną wystąpienia „czekoladki” na jabłkach jest przeznaczanie do długiego przechowywania jabłek zebranych po nocy z przymrozkiem poniżej -30C. Takie jabłka należy jak najszybciej sprzedać.
Trzecią przyczyną jest niewłaściwe ustawienie skrzyń w komorze. Skrzynie należy tak ustawiać by pomiędzy dwoma rzędami skrzyń była przerwa 20-30 cm i następne dwa rzędy i kolejna przerwa. Ustawienie skrzyń musi umożliwiać dobre mieszanie powietrza przez wentylatory.
Opracowanie: Adam Fura, Sandomierz
