Jak skutecznie zwiększyć zdolność przechowalniczą owoców?
Trwałość pozbiorcza owoców jest związana z ich stanem w czasie wzrostu, rozwoju i dojrzewania. Już w czasie rozwoju owoców zachodzą w nich liczne przemiany biochemiczne, które decydują o zawartości w nich cukrów, kwasów organicznych, antyoksydantów, wody i suchej masy oraz witamin i innych związków organicznych. Przydatność owoców do przechowywania jest uzależniona od ich cech morfologicznych, związanych w dużym stopniu z gatunkiem i odmianą, składem chemicznym, odpowiednią dojrzałością itp. Cechy te wynikają z różnej budowy anatomicznej i morfologicznej, właściwości biologicznych i zawartości składników. Są one szczegółowo określone dla poszczególnych odmian przez odpowiednie normy.
W ocenie owoców przeznaczonych do sprzedaży brane są głównie pod uwagę cechy odmianowe, dojrzałość, wielkość i jednolitość wielkości, kształt, cechy organoleptyczne, stopień uszkodzeń oraz stopień zanieczyszczenia, świeżość, zawilgocenie, obecność środków ochrony roślin. Owoce mniej dojrzałe są z reguły trwalsze i się lepiej przechowują, są jednak niższej jakości i zawierają mniej ekstraktu. Owoce dojrzałe charakteryzują się wysoką jakością, ale jednocześnie posiadają większą podatność na gnicie oraz niską trwałością. Najdłużej swą jakość utrzymują owoce trwałe (gruszki, jabłka), które mogą być użytkowane nawet po roku przechowywania. Trwałość owoców jest bardzo ważną cechą i jest kształtowana przez szereg czynników: agrotechnicznych, klimatycznych i technologicznych. Ważną rolę pełnią cechy genetyczne: gatunek i odmiana. W dalszej kolejności warunki klimatyczne, glebowe i elementy agrotechniki sadowniczej: sposób uprawy, stosowane nawozy, nawadnianie, ochrona roślin, specjalne zabiegi poprawiające trwałość oraz odpowiednio dobrany termin zbioru. Owoce cechujące się wyższą jędrnością są bardziej trwałe i mniej podatne na choroby (w tym również te przechowalnicze). Właściwe odżywianie roślin na wszystkich etapach rozwoju sprawia, że roślina jest stabilna fizjologicznie i wzrasta we właściwym dla siebie tempie.
Dobre zaopatrzenie drzew owocowych w składniki pokarmowe w całym okresie wegetacji jest jednym z najważniejszych czynników decydujących o wysokości i jakości otrzymywanych plonów. Nawożenie decyduje o prawidłowym przebiegu procesów fizjologicznych zachodzących w roślinie, takich jak: fotosynteza, rozwój systemu korzeniowego, wzrost drzew, kwitnienie oraz owocowanie. Zarówno odżywianie podstawowymi pierwiastkami takimi jak N,P,K,Mg jak i mikroelementami sprawia ze rośliny wykształcają właściwą ilość nowych komórek, odpowiednią ilość barwników w liściach, które zapewniają odżywienie roślin substancjami odżywczymi. Jednym z elementów poprawy jakości owoców są nawozy dolistne dla roślin. Poprzez takie dokarmianie dostarcza się składniki pokarmowe, które rośliny są w stanie szybko pobrać i wykorzystać, uzupełniając niedobory niektórych pierwiastków.
Na zdolność przechowalniczą owoców ma wpływ zawartość wapnia w owocach, a także azotu, potasu i magnezu, a przede wszystkim zależności między nimi. Przy niskiej zawartości wapnia owoce intensywniej oddychają i szybciej tracą turgor. Wapń wpływa na jędrność owoców, gdyż jest składnikiem budulcowym komórek. W intensywnej uprawie sadowniczej koniecznością jest stosowanie w formie dolistnej nawozów wapniowych, szczególnie takich, które są dobrze przyswajalne jak np.: innowacyjny, doskonale wchłanialny nawóz żelowy Calory, ponieważ odżywianie wapniem wspomaga nie tylko wzrost, ale i trwałość owoców w czasie i po zbiorze.
Również mikroelementy są bardzo ważne w rozwoju owoców: Cynk (Zn), wpływa na wzrost i rozwój roślin sadowniczych, bierze udział w procesie syntezy chlorofilu i witamin: B, C, P oraz w przetwarzaniu kwasów organicznych. Reguluje poziom auksyn, od których zależy wzrost wydłużeniowy międzywęźli, a także na syntezę białek. Uczestniczy w metabolizmie fosforu. Bor (B), wpływa na zwiększenie plonu owoców oraz na polepszenie jego jakości. Niedobór tego składnika występuje najczęściej po dłuższym okresie suszy. Pierwiastek ten jest odpowiedzialny za: prawidłowy wzrost organów generatywnych (słupek, pylniki, pyłek) oraz najmłodszych części pędów i korzeni, ma dodatni wpływ na kwitnienie, gospodarkę wodną i procesy oddychania oraz właściwy rozwój tkanek przewodzących (prawidłowa dystrybucja wapnia w roślinie), a także odpowiada za regulację przemiany węglowodanów w roślinach. W uprawach sadowniczych bor wzmacnia pyłek, a jego dostateczna zawartość korzystnie wpływa na zapłodnienie. Bor zwiększa efektywność pobierania azotu, potasu, fosforu, magnezu i wapnia. Niedobór tego mikroskładnika powoduje słabe zawiązywanie owoców oraz ich deformację. Owoce z małą zawartością boru są wrażliwe na pękanie i ordzawianie, szybciej dojrzewają na drzewie oraz źle się przechowują, nie są smaczne z powodu niskiego poziomu kwasów organicznych, cukrów oraz suchej masy. Niedobór boru w owocach powoduje też korkowacenie miąższu, zarówno pod skórką oraz głęboko wewnątrz miąższu. Miedź (Cu) jest odpowiedzialna za rozwój i budowę tkanek, procesy oddychania, bierze udział w przemianach związków żelaza i w syntezie witaminy C. Mangan (Mn), bierze udział w procesie fotosyntezy, w syntezie białek, reguluje stężenie hormonów roślinnych, aktywuje wiele enzymów oraz stymuluje pobieranie składników pokarmowych przez rośliny. Stymuluje i jest niezbędny w procesie oddychania, a także w przemianie związków azotu i obniża rozpuszczalność żelaza poprzez jego utlenianie. Molibden (Mo), pełni rolę w metabolizmie azotu i jest składnikiem wielu enzymów, wpływa także na metabolizm związków fosforowych w roślinie. Wszystkie te składniki odpowiednio dobrane i skomponowane zawierają nawozy SOLER (dla roślin sadowniczych Soler Fruit) firmy Agrarius, który w sposób kompleksowy i skuteczny dostarcza roślinie odpowiednie składniki.
Równie ważną cechą owoców przeznaczonych do przechowywania jest odpowiednie wybarwienie i wypełnienie owocu, które w dużym stopniu zależy od przebiegu pogody w czasie dojrzewania, jak również istotny jest wpływ nawożenia. Aby uzyskać owoce odpowiednio wybarwione, a zarazem wypełnione doskonałej jakości miąższem i otoczone trwałą skórką warto zastosować 3-4 tygodnie przed planowanym zbiorem preparat przeciwko opadaniu owoców STOP DROP FRUIT, który nie tylko doskonale wpłynie na jakość owoców, ale spowoduje, że owoce pozostaną na drzewie do momentu zbiorów. Preparat jest unikalny na rynku, ponieważ nie posiada w składzie sztucznych hormonów i substancji szkodliwych, dlatego nie wymaga okresu karencji i może być stosowany w sposób bezpieczny dla ludzi i roślin, bo nie kumuluje w roślinach i owocach szkodliwych pozostałości.
Prawidłowe nawożenie drzew i krzewów owocowych zaleca się rozpocząć już na początku fazy wzrostu owoców. Owoce lepiej odżywione są bardziej jędrne i mniej wrażliwe na uszkodzenia. Jak dowodzą badania naukowe odpowiednie odżywienie roślin może zwiększyć plonowanie nawet o kilkadziesiąt procent. Bardzo ważną rolę odgrywa również pogoda w czasie zbiorów. Mniejszą trwałością charakteryzują się owoce zbierane podczas deszczu, gdyż posiadają większą podatność na choroby. Ważne jest również odpowiednie schłodzenie owoców przed przechowywaniem.
Trwałość w okresie pozbiorczym zależy od tempa oddychania owoców, ilości wyprodukowanego i znajdującego się w komorach etylenu oraz parametrów przechowywania: temperatury i wilgotności powietrza, składu atmosfery, zastosowania blokady oddziaływania etylenu czy stanu sanitarnego owoców, opakowań i komór chłodniczych. W produkcji owoców do przechowywania doskonale wiadomo, że owoce wysokiej jakości są najbardziej cenne, gdyż łączą w sobie i atrakcyjność i dobrą trwałość. Produkcja owoców wysokiej jakości wpływa nie tylko na ich sprzedaż, ale również na wizerunek danej firmy i powtarzalność zakupów dokonywanych przez klientów.
Latem i wczesną jesienią należy zadbać o przyszłoroczne plony i w czasie tworzenia się pąków na rok następny warto zastosować induktor odporności i stymulator nanogro aqua, który wzmocni roślinę i poprawi jej kondycję w czasie i po plonowaniu.
dr inż. Anna Ambroszczyk, Agrarius
Więcej informacji na: www.agrarius.eu
Dystrybutor produktów: Firma Activ https://www.activ.com.pl/kontakt.html
