Podtrzymanie jabłek na drzewie – jak radzą sobie za granicą?

Niskie temperatury podczas kwitnienia skutkowały niepełnym zapyleniem kwiatów oraz zmniejszoną liczbą i deformacjami nasion. Takie owoce mogą mieć tendencję do opadania podczas lata, jak również do masowego opadania przed zbiorami, co już uwidoczniło się w niektórych sadach na odmianach wczesnych. Według doradców opadanie może być problemem także w przypadku odmian późniejszych. Przeciw opadaniu owoców obecnie mamy zarejestrowany Topper. W krajach o rozwiniętej produkcji jabłek, sadownicy dysponują szerszym spektrum preparatów, najpopularniejszym z nich jest ReTain.

Czas zbiorów zbliża się wielkimi krokami. Pierwsze odmiany (Geneva) już wchodzą na rynek, w kolejce czekają Piros, Sunrise oraz Paulared, potem przyjdzie czas na Galę. Niestety, nasze sady przetrzebiły kwietniowe i majowe przymrozki oraz zimowe mrozy. Wiele odmian nie będzie miało plonu. Najwięcej jabłek zbierzemy za to z Gali, Goldena i Szampiona. W takim sezonie każdy owoc się liczy, bo spodziewamy się za nie wysokich cen. Im owoce będą ładniejsze, im większe (wymienione odmiany należą raczej do tych drobnoowocowych), tym uprawa będzie bardziej dochodowa.

Owoce rosną najintensywniej tuż przed zbiorem, wtedy dobowy przyrost ich średnicy może wynosić nawet około  1mm. Nie da się więc ukryć, że opóźnianie zbioru to zdecydowanie lepsze pieniądze dla sadownika. Tym bardziej, że często owoce wybarwiają się tuż przed samym zbiorem, który czasem trzeba opóźnić, ze względu na brak koloru (Szampion w ubiegłym roku). Niestety, zbiór poza optymalnym oknem czasowym skutkuje niższą jędrnością owoców oraz krótszym potencjalnym okresem przechowywania. Jednak często sadownicy wolą zebrać wybarwione owoce i sprzedać je prosto z drzewa, niż zebrać w odpowiednim terminie, ale zielone.  Wstrzymywanie zbioru niesie ze sobą również duże ryzyko opadania masowego owoców, szczególnie na odmianie Szampion.

Dylemat wyboru między oczekiwaniem na kolor, a ryzykiem opadu i utraty jędrności towarzyszy sadownikom od lat. Dawniej stosowano Pomonit (s.a. NAA) w celu podtrzymania owoców na drzewie, choć ten nie hamował dojrzewania i owoce owszem uzyskiwały kolor, lecz musiały być szybko sprzedawane, bo traciły gwałtowanie jędrność podczas przechowywania.

Na Zachodzie w (USA, Australii, RPA) od wielu lat stosuje się preparat ReTain (s.a. AVG). Zabezpiecza on owoce przed opadaniem, poprawia ich kolor, rozmiar, a nawet jędrność. Jego zastosowanie daje około czternastu dodatkowych dni na zbiór owoców.

Skuteczność została potwierdzona zarówno przez doświadczenia naukowe w USA, jak i w Polsce oraz, co szczególnie istotne, przez wieloletnią praktykę za oceanem, gdzie preparat jest powszechnie znany.

Jego mankamentem jest jednak cena. Poradziła sobie z tym praktyka sadowników w USA – tamtejsi producenci zmniejszają dawkę standardową ReTain o połowę, a następnie robią kolejny zabieg połową dawki Pomonitu. Obie substancje współdziałają ze sobą, a efekty bardzo zadowalają sadowników. Dodatkowo praktyka potwierdziła skuteczność tego preparatu w ograniczaniu szklistości miąższu, co ma duże znaczenie w przypadku dalszego rozwoju uprawy Red Deliciousa w naszym kraju. Owoce opryskiwane przedzbiorczo preparatem ReTain, a pozbiorczo traktowane 1-MCP wykazują dużo wyższą jędrność po wyjęciu z chłodni, niż traktowane tylko 1-MCP.

Przygotowano na podstawie: A. Basak, Zastosowanie bioregulatorów do kontroli owocowania i wzrostu drzew [w:]  Fizjologia roślin sadowniczych strefy umiarkowanej, pod red. L. Jankiewicz, M. Filek, W. Lech, Warszawa 2011;
https://cropenhancement.valentbiosciences.com/docs/pgr-resources-library/retain-brochure-ag-2900