Kaptan – sprawdzony środek na choroby grzybowe w sadach

Wraz z pierwszymi zawiązkami owoców w sadach pojawia się również zagrożenie ze strony chorób grzybowych. Ciepłe i wilgotne dni sprzyjają rozwojowi i rozmnażaniu grzybów chorobotwórczych, które atakują roślinę rozwijając się na jej powierzchni. Zbagatelizowanie początkowych objawów może doprowadzić do konieczności sięgnięcia po bardziej zdecydowane metody działania, a jak wszyscy wiemy lepiej zapobiegać niż leczyć.

W przypadku sporej części fungicydów mamy do czynienia z działaniem powierzchniowym (kontaktowym). Oznacza to, że substancja czynna zwalczająca patogen nie wnika do wnętrza owocu, dlatego zwalczanie choroby w zaawansowanym stadium, gdy strzępki grzybni wniknęły do tkanki miękiszowej nie jest już możliwe. Zwalczanie grzybni, która rozwija się już w miękiszu jest wykonalne, ale wymaga zastosowania fungicydów o działaniu układowym. Jednak sama obecność zmian chorobowych będzie negatywnie wpływać na aspekt wizualny zainfekowanych owoców, co może znacząco wpłynąć na jakość uzyskanego plonu.

Dodatkowo bardzo ważnym aspektem, o którym również należy pamiętać, są mykotoksyny. Są to związki produkowane przez grzyby podczas rozwoju, które po spożyciu mogą zagrażać zdrowiu i życiu konsumentów. Dlatego tak ważna jest odpowiednia profilaktyka i zabezpieczenie upraw przed tymi patogenami, ponieważ nawet przy stosunkowo niewielkich zmianach chorobowych, obserwowanych gołym okiem plon może już nie nadawać się do sprzedaży.

Jedną z substancji aktywnych stosowanych zapobiegawczo lub w momencie wystąpienia pierwszych objawów choroby jest kaptan. Związek ten (należący do grupy ftalimidów) jest stosowany w sadach od ponad połowy wieku i wciąż cieszy się dużą popularnością. Wynika ona z niespecyficznego mechanizmu działania na organizm grzyba, co przekłada się na niewielką szanse pojawienia się chorobotwórczych szczepów odpornych na niego. Blokując wiele istotnych szlaków metabolicznych, kaptan sprawia, że wytworzenie przez organizm mechanizmu zabezpieczającego przed jego działaniem jest niezwykle trudne. Dzięki temu możliwe jest stosowanie preparatów zawierających tą substancję czynną kilkukrotnie w ciągu sezonu wegetacyjnego.

Należy pamiętać, że nadużywanie jednego środka przez dłuższy okres czasu nie jest mimo wszystko zalecane. Ma to na celu ograniczenie możliwości rozwoju odporności u patogenów. Istotne jest zastosowanie tak zwanego zintegrowanego sposobu zarządzania odpornością. Wiąże się on między innymi z naprzemiennym stosowaniem związków o różnych mechanizmach działania, co dodatkowo niweluje szansę na pojawienie się organizmów odpornych. Dobrym przykładem może być stosowanie na przemian dwóch środków grzybobójczych, takich jak Kaptan Zawiesinowy 50 WP oraz Miedzian 50 WP. Dzięki takiemu połączeniu zapewniamy naszym uprawom jeszcze większą ochronę przed infekcjami grzybiczymi.

Kaptan jest również dobrym wyborem w przypadku mieszanin zbiornikowych, jako dodatek podczas stosowania fungicydów o specyficznej formie działania, takich jak związki strobilurynowe, anilinopirymidynowe oraz związki z grupy inhibitorów biosyntezy ergosterolu (IBE). W ich przypadku istnieje dużo większa szansa pojawienia się organizmów opornych. Obecność kaptanu w mieszance pozwala znacząco obniżyć to ryzyko, oraz podnosi skuteczność stosowanych oprysków.

Kaptan Zawiesinowy 50 WP jest środkiem ochrony roślin przeznaczonym do stosowania w sadach drzew owocowych – przy uprawach jabłoni, grusz i wiśni, a także w uprawie fasoli szparagowej. Chroni on rośliny przed prawdopodobnie najpowszechniejszą chorobą drzew ziarnkowych, którą jest parch (odpowiednio jabłoni i gruszy), oraz przed gorzką zgnilizną wiśni. W przypadku roślin strączkowych zabezpiecza on przed pojawieniem się szarej pleśni, antraknozy fasoli ale również przed bakteriozą obwódkową fasoli. Produkt ten stanowi nieocenioną pomoc dla rolników, ponieważ każda z tych chorób nie tylko niszczy aktualny plon, marnotrawiąc w ten sposób cały sezon wegetacyjny, ale również wytwarza formy przetrwalnikowe, wewnątrz tkanek roślinnych, które ułatwiają rozwój infekcji w kolejnych latach. Zjawisko to jest szczególnie niebezpieczne w przypadku roślin wieloletnich oraz w przypadku upraw hodowanych z przeznaczeniem na materiał siewny.

Warto zapoznać się z informacjami na temat wymienionych chorób, w celu lepszego poznania zagrażającego nam wroga.

Parch jabłoni – spowodowany jest obecnością grzyba Venturia inaequalis. Patogen ten może atakować każdą nadziemną i niezdrewniałą tkankę roślinną. Atakując liście, tworzy ciemnooliwkowe plamy, które przyczyniają się do zmniejszenia powierzchni aktywnej fotosyntetycznie, co przekłada się na słabsze odżywienie rośliny. Przy zaawansowanej infekcji liście mogą usychać i przedwcześnie obumierać. Zakażenie pędów ogranicza prawidłowy rozwój, powodując liczne deformacje. Jednak dla plantatora najgroźniejsza jest obecność na rozwijających się owocach. Grzyb powoduje ciemnienie oraz korkowacenie skórki, powstałe jako reakcja obronna rośliny przed intruzem. Początkowo drobne przebarwienia mogą powiększać się i łączyć ze sobą, powodując rozległe stany patologiczne.

Parch gruszy – za rozwój tej choroby odpowiedzialny jest grzyb Venturia pyrina. Jest to choroba powodująca skutki analogiczne do parcha jabłoni.

W przypadku obu chorób ważnym elementem są warunki atmosferyczne. Choroba rozwija się odpowiednio dopiero przy podwyższonej temperaturze, około 20°C, oraz dużej wilgotności. Dlatego najniebezpieczniejszym okresem jest późna wiosna, obfitująca w opady i ciepłe dni. W tym czasie zalecamy szczególną ostrożność i profilaktyczne opryski z wykorzystaniem środka ochrony roślin Kaptan Zawiesinowy 50 WP.

Gorzka zgnilizna wiśni – choroba powstająca w wyniku infekcji grzyba Colletotrichum gloeosporioides. Poza wiśnią może on atakować również inne owoce i warzywa, takie jak truskawki, jabłka czy papryki. Powoduje powstawanie obszarów gnilnych na owocach, w których po czasie zaczynają rozwijać się pomarańczowe skupiska zarodników. Często zdarza się, że zainfekowane owoce obumierają i pozostają na roślinie w formie tak zwanej mumii, co sprzyja rozwojowi choroby w kolejnych sezonach wegetacyjnych.

Owoce są najbardziej wrażliwe w okresie wybarwiania, ale choroba może pojawić się w każdej fazie rozwoju. Zdarzają się również przypadki bezobjawowe. Są one szczególnie niebezpieczne, ponieważ choroba nie uwidacznia się początkowo i atakuje dopiero podczas przechowania i transportu owoców, gdzie szczególnie łatwo o propagację infekcji.

Antraknoza – wywoływana jest przez Colletotrichum lindemuthianum. To choroba szeroko rozpowszechniona w klimacie umiarkowanym, również w Polsce. Pierwszymi objawami są brunatne przebarwienia, które mogą pojawić się na każdej części rośliny. Wypukłości powstające na środku przebarwień są skupiskami zarodników i świadczą o zaawansowanym stadium choroby.

Szara pleśń fasoli – choroba wywoływana przez grzyba z klasy workowców. Charakterystyczną cechą choroby jest powstawanie szarego nalotu na tkankach roślinnych. Jeśli roślina zostanie zaatakowana w czasie rozwoju strąków, może dochodzić do ograniczenia ich rozwoju i powstawania deformacji, co powoduje spore straty plonów.

Obie choroby atakują fasolę szparagową i pokrewne gatunki roślin. W obu przypadkach wyjątkowo niebezpieczny jest fakt wnikania strzępek grzybni do środka nasion, przez co nie nadają się one do spożycia. Co więcej, rozwijające się z nich siewki będą obumierać. Może się również okazać, że roślina która z nich powstanie będzie zakażona. Wykorzystanie takiego materiału siewnego może spowodować spore straty na polu uprawnym, powodując również rozprzestrzenianie się infekcji na rośliny pochodzące ze zdrowych nasion.

Bakterioza obwódkowa fasoli – w odróżnieniu od pozostałych wymienionych chorób jej przyczyną jest bakteria Pseudomonas syringae. Najczęstszymi objawami są czerwonobrunatne ciemniejące plamy na liściach i innych zielonych częściach rośliny, które następnie zaczynają zasychać. Porażeniu mogą ulegać także nasiona, czemu towarzyszy pojawianie się żółtawych przebarwień i wgłębień na strąkach. Wysiane z nich rośliny, ze względu na infekcję, nie będą mogły prawidłowo się rozwijać, a także infekować będą sąsiednie organizmy.

Wszystkie wymienione choroby rozwijają się wyjątkowo szybko w przypadku ciepłych i wilgotnych dni. Dlatego tak istotny jest regularny monitoring pogody oraz dokładna obserwacja upraw w okresach wzmożonego ryzyka. Dodatkowo, z zachowaniem szczególnych środków ostrożności, możemy zapobiegawczo wykonywać opryski środkiem ochrony roślin – Kaptan Zawiesinowy 50 WP, który zapewni całkowite bezpieczeństwo i prawidłowy rozwój roślin. Taka profilaktyka jest niezwykle istotna ze względu na fakt, że po rozwinięciu się infekcji patogeny wytwarzają formy przetrwalnikowe, które mogą znajdować się w glebie, owocach lub skórce rośliny, a które znacząco zwiększają ryzyko kolejnych infekcji w kolejnych sezonach wegetacyjnych. Takie przetrwalniki mogą być nieosiągalne dla preparatów działających powierzchniowo, przez co są bardzo uciążliwe w zwalczaniu. Dlatego jeszcze raz warto podkreślić, że dużo lepsze efekty daje profilaktyka z wykorzystaniem działającego powierzchniowo środka ochrony roślin, zawierającego kaptan, niż późniejsze leczenie infekcji.

Odpowiedzialny producent Synthos AGRO ostrzega: ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na stosowane zwroty i symbole ostrzegawcze umieszczone na etykietach produktów. 

Autor: Paweł Bąk – Specjalista ds. Rejestracji Synthos AGRO