Kombajn do zbioru owoców - wykorzystać potencjał

Sprawne zebranie jabłek z drzew i uniknięcie uszkodzeń owoców to podstawowe aspekty, na jakie sadownicy zwracają uwagę. Sezon zbiorów jest w pełni, przyjrzyjmy się zatem rozwiązaniom, które zastosowano w kombajnie Zucal, obecnie najnowocześniejszej maszynie tego typu, dostępnej na polskim rynku.

Włoska konstrukcja samobieżna firmy Meccanica Zucal z Południowego Tyrolu, to efekt wieloletniej pracy, i dążenia do udoskonalenia technik zbioru owoców twardych. Napędzana jest małym i oszczędnym silnikiem Perkins o mocy 19 KM. Pompa hydrauliczna zasila wszystkie elementy mechaniczne kombajnu. Zucal Z 11 jest urządzeniem, które zamawiając można dostosować do swoich potrzeb. Przykładowo napęd może być na wszystkie 3 koła, lub tylko na 2. Urządzenie może także pracować na stokach.

Wyposażenie, podstawowe funkcje
Kombajny tej marki, wykorzystywane w polskich sadach, wyposażone są w 8 taśm bocznych transportujących jabłka na taśmę główną, a stamtąd na taśmę pionową ,która rozmieszcza jabłka w skrzyni. Owoce są delikatnie przenoszone, przy czym szereg zabezpieczeń chroni je przed ewentualnymi uszkodzeniami.  Po napełnieniu skrzyniopalety, stół podawczy na którym jest ona umieszczona opuszcza się pod kątem, pozostawiają ją na ziemi między kołami przyczepy. Na przyczepie, jadącej za kombajnem, ustawia się od 12 do 20 pustych skrzyń. Z niej łatwo przesuwa się kolejne skrzynie na stół, a załadunek i rozładunek odbywa się bez postojów.

Oprócz taśm bocznych, charakterystycznymi elementami włoskiej konstrukcji, są dwa dwupoziomowe podesty, które hydraulicznie przesuwa się do góry i dołu, a także do boków, dostosowując położenie pracujących na nich osób zależnie od wysokości koron drzew i szerokości międzyrzędzi. Ustawienie tych elementów oraz dostosowanie prędkości kombajnu odbywa się za pomocą joysticka. Na obu platformach mieszczą się 4 osoby, zrywające jabłka z górnych partii koron drzew, z dołu zbiór wykonuje 4-6 osób. Dostateczna długość dolnych taśm pozwala na pracę 3 osób przy każdej.

(Film - zbiór jabłek kombajnem Zucal)

Echolokacja i płynna regulacja pracy
Jakie inne cechy ma ta konstrukcja? Marek Landwójtowicz z firmy Activ, sprzedającej kombajny Zucal w Polsce, wymienia inne ważne elementy maszyny, ułatwiające pracę przy zbiorze jabłek. – Płynna regulacja prędkości przejazdu (od  0 do 8 km/godz.), prędkości obrotowej taśm transportujących owoce, a także taśmy podającej do skrzyni pozwala na dowolne dostosowanie pracy maszyny do indywidualnych potrzeb.  W kombajnie Zucal istnieje możliwość regulacji rozłożenia jabłek w skrzyni, czy dostosowania kąta nachylenia stołu opuszczającego ją na ziemię.

Urządzenie wyposażone jest w zaawansowany system sterowania jazdą w międzyrzędziach, oparty na echolokacji. Pozwala to na samoczynne pozycjonowanie się kombajnu w środku międzyrzędzia. Dostępne są również opcje ręcznego i półautomatycznego sterowania kombajnem. Jak podkreśla p. Marek, zaletą w tej konstrukcji jest duża skrętność kombajnu i wózka z paletami, co bardzo się przydaje w sadach, gdzie nie ma dużo miejsca na uwrociach. Dyszel łączący wózek z kombajnem może być konfigurowany na kilka sposobów, a tylne koła wózka można łatwo blokować i odblokowywać, co ułatwia skręty i przejazdy. Prosty panel pozwala na łatwą obsługę wszystkich parametrów kombajnu bez potrzeby szkolenia pracowników.

(Galeria zdjęć - Zucal Z11)

Wykorzystać potencjał
Sama inwestycja w nowoczesne technologie nie gwarantuje jednak sukcesu. Jak mówi Marek Landwójtowicz, trzeba umieć wykorzystać potencjał, jaki ma w sobie ta maszyna. Ważne jest także odpowiednie zarządzanie całą logistyką zbioru, dowożenie i załadunek wózków pustymi skrzyniopaletami, wywożenie z sadu pełnych skrzyń z jabłkami. Niezbędna do tego będzie ładowarka, miniładowarka teleskopowa czy ciągnik z widłami.  Przy dobrym zarządzaniu pracą w sadzie, ekipa pracująca przy jednym kombajnie może zebrać dziennie 60-80 skrzyń.  Według M. Landwójtowicza, najczęściej docenianym przez sadowników aspektem maszyny jest szybkość zbioru oraz minimalizacja uszkodzeń owoców. - Ważną zaletą kombajnu Zucal, jest to, że praca przy zbiorze nie obciąża pracowników, przez co chętniej najmują się do zrywania jabłek także osoby o mniejszej sile np. starsze. Jest to szczególnie cenne w ostatnich latach, gdy coraz trudniej jest znaleźć pracowników do zbioru jabłek – podkreśla pan Marek.