SADY I POLEmiki odc. 54 Poprawa wybarwienia owoców

Kolor w sadzie to połowa sukcesu... Gromadzenie barwników w komórkach skórki to cały szereg skomplikowanych procesów wymagających wielu przemian biochemicznych. Nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, jak wiele różnego rodzaju barwników może być produkowane przez komórki roślinne. W kontekście wybarwienia owoców najczęściej mówi się o roli antocjanów. Powstają one z połączenia części antocyjanidynowej (tylko tych najczęściej występujących wyróżniamy kilka np. pelargonidyna czy petunidyna) jednego lub więcej podstawników cukrowych (tu także mamy kilka możliwości m.in. glikoza czy arabinoza) oraz z części acylowej. Kompozycja tych różnorakich składników powoduje, że wyróżnić możemy kilkaset barwników warunkujących tak zmienne zabarwienie obserwowane u roślin. Oczywiście powstanie złożonych barwników wymaga nie tylko dużo energii, ale także całego ciągu przemian. Dodatkowo przemiany te dotyczą zazwyczaj tylko specyficznych grup komórek, wobec czego wymaga precyzyjnej kontroli. Zdarzenia związane z wybarwianiem zaczynają się od percepcji bodźców środowiskowych i endogennych, a następnie poprzez ekspresję genów, aktywność białek kodowanych przez te geny, syntezę poszczególnych składników wchodzących w skład związków barwnych, a kończą na odpowiedniej lokalizacji komórkowej. Na właściwy przebieg tych przemian wpływają czynniki fizyczne oraz chemiczne. Do najważniejszych należą nasłonecznienie oraz okołodobowe zmiany temperatury. W tym drugim przypadku wydaje się, że im znaczniejsze są różnice temp. pomiędzy dniem i nocą, tym więcej produkowanych jest i gromadzonych barwników. Nie mamy jednak żadnego wpływu na przebieg temperatury. Ilość światła też jest oczywiście determinowana klimatem i położeniem Słońca. Po naszej stronie leży zadbanie, aby zbyt intensywny wzrost części wegetatywnych, nie ograniczał dostępu światła do owoców. Musimy, wobec tego pamiętać o cięciu i utrzymaniu w miarę optymalnej ilości liści na drzewie. Ta optymalna ilość wiąże się także z wydolnością metaboliczną i efektywnością prowadzenia fotosyntezy. W skład barwników wchodzą przecież cukry, a te powstają właśnie w wyniku tego procesu. Jeszcze jedna ważna sprawa to dostarczenie odpowiedniej, a w zasadzie dodatkowej ilości fosforu. Pierwiastek ten jest konieczny do produkcji ATP, składnika energetycznego komórki. Przeprowadzenie przemian, które opisane zostały powyżej wymaga dużych ilości energii. Bez ATP będą one przebiegały zbyt wolno i wybarwienie będzie mało efektywne. Swoje znaczenie ma także odpowiednia równowaga hormonalna i wydaje się, że w tym przypadku decydującą role odgrywają cytokininy kontrolujące niektóre z etapów biosyntezy i lokalizacji barwników. Chociaż nie możemy zmienić wszystkich parametrów wpływających na wybarwienie owoców to jednak warto chociaż w tych elementach, na jakie zwróciliśmy uwagę, interweniować, aby uzyskać bardziej atrakcyjny, a także co najważniejsze, bardziej pożądany na rynku owoc.

Zapraszamy do oglądania i komentowania!