Pomocnik sadownika

Pojazdy użytkowe to interesujące konstrukcje, które jeszcze do niedawna stanowiły maszynowy margines. Szeroko stosowane w Europie i Stanach Zjednoczonych zaczęły stopniowo pojawiać się również na polskim rynku.

Maszyny wykorzystywane na plantacji można podzielić na dwie grupy: urządzenia niezbędne oraz sprzęt przydatny. Przydatny, czyli taki, który ułatwia pracę, ale nie jest wymagany. Do pierwszej grupy można śmiało zaliczyć typowe maszyny sadownicze poczynając od kosiarek i opryskiwaczy, a na ciągnikach kończąc. Natomiast w drugiej grupie na pewno znajdą się pojazdy użytkowe.

Pojazd użytkowy, czyli…

Pojazd użytkowy to wolne tłumaczenie znacznie bardziej popularnej nazwy anglojęzycznej – Utility Vehicle (UV). Inne znane określenia to: MUV, czyli Multi Utility Vehicle, UTV – Utility Terrain Vehicle stosowane w przypadku maszyn o dużych możliwościach terenowych oraz Side by Side odnosząca się do układu siedzeń (jedno obok drugiego).

Czym zatem jest pojazd użytkowy? W dużym uproszczeniu jest to połączenie pojazdu o prostej konstrukcji i niewątpliwych walorach terenowych z właściwościami użytkowymi. Spektrum możliwych zastosowań UV-ek jest szerokie i nie ogranicza się do wypełniania obowiązków w sadzie, gospodarstwie czy w stadninie. Homologowany pojazdy użytkowy świetnie sprawdzi się podczas wycieczek krajoznawczych i rekreacyjnych wypadów w czasie wolnym.

Jednak z punktu widzenia plantatora funkcje użytkowe są najważniejsze. Najczęściej są to prace transportowe, ale nie tylko. W przypadku transportu nie bez znaczenia jest niewielkie zużycie paliwa (w porównaniu do ładowarek czy ciągników), w większości modeli również wyśmienite możliwości terenowe oraz kompaktowe wymiary.

Budowa pojazdów Utility Vehicle jest w większości wypadków podobna i przypomina quada w wersji truck. Najpierw jest szczątkowa maska, która najczęściej kryje elementy podwozia i zawieszenia. Później jest kabina utrzymana zwykle w dość spartańskim klimacie (dwuosobowa ławka, lub dwa fotele, kierownica, dwa pedały i kilka podstawowych przycisków). Z tyłu jest część ładunkowa. Umiejscowienie silnika bywa różne i zależy tylko od producenta i modelu.

Pojemność skrzyni ładunkowej, ładowność czy siła uciągu bywają bardzo zróżnicowane. Cechą wspólną wszystkich urządzeń są wspomniane właściwości terenowe, banalna obsługa i gotowość do pracy niemal non stop. Oferta producentów w Europie i na świecie jest bardzo szeroka. Jednak do niedawna zupełnie niedostępna w naszym kraju. Na szczęście sytuacja ta ulega systematycznej poprawie.

Obecnie maszyny tego typu oferują firmy znane z produkcji sprzętu rolniczego, jak np. John Deere, Kubota, Massey Ferguson, New Holland, JCB, Bobcat czy Case IH. Szeroką gamę pojazdów udostępniają także przedstawiciele sektora motoryzacyjnego, jak np. Polaris, Yamaha, Kawasaki, Honda.

Jeszcze bardziej użytkowe

Najbardziej osobliwe pojazdy użytkowe produkuje firma Goldoni czy choćby Antonio Carraro. Mowa o konstrukcjach Transcar (Goldoni) oraz Tigrecar (Antonio Carraro), które z jednej strony przypominają ciągnik rolniczy, a z drugiej ‒ samochód (ze skrzynią ładunkową).

Goldoni to firma znana przede wszystkim ze swoich bardzo udanych konstrukcji ciągników sadowniczych i maszyn leśnych. Transcar jest przykładem maszyny uniwersalnej, którą ‒ podobnie jak inne UV ‒ z powodzeniem można zastosować w pracach leśnych, sadowniczych i rolniczych. Niestety, w przeciwieństwie do wcześniej omawianych urządzeń Transcara trudno wykorzystać do zabawy. Jego specyficzna budowa z jednej strony znacznie zwiększa możliwości użytkowe, z drugiej zaś dyskwalifikuje go jako maszynę do zabaw w terenie. Ładowność przyczepy Transcara wynosi od 3,8 t do 5,01 t.

Antonio Carraro Tigrecar tak jak model Goldoni gwarantuje bardzo duże możliwości transportowe. Dostępny jest w wersji z wąskim lub szerokim rozstawem osi. W obu modelach maksymalne obciążenie wynosi 4,5 t, a maksymalna masa holowanej przyczepy to 6 t.