Grzyby ograniczają zanieczyszczenie gleb?

Coraz więcej mówi się o roli właściwej flory glebowej. Bakterie, grzyby, promieniowce współistniejąc z korzeniami roślin, w naszym przypadku sadowniczych, mają wpływ na wzrost i zdrowotność. Okazuje się także, że grzyby mogą być naszymi sprzymierzeńcami w walce z zanieczyszczeniami gleb ołowiem. Potrafią wiązać ten metal i zamieniać go w trwałą, mineralną formę - piromorfit - czytamy w "Current Biology".

Takie oddziaływanie między grzybami a groźnym dla organizmów żywych metalem może w przyrodzie zachodzić dość często - oczywiście pod warunkiem, że w jednej okolicy obecne będą oba te elementy. Okazuje się też, że wprowadzanie grzybów do jakiegoś środowiska mogą być strategią przydatną do oczyszczania gleb.

Ołów i jego związki często stosuje się w przemyśle, m.in. w produkcji amunicji, kabli, baterii, czcionek drukarskich czy farb, a dawniej także rur wodociągowych. Niestety, tak powszechne jego używanie doprowadziło do skażeń na całej Ziemi. Tymczasem ołów jest trujący i łatwo kumuluje się w organizmach. Trwale wiąże się z białkami, enzymami, RNA czy DNA, przez co zaburza przemiany metaboliczne i procesy tworzenia krwi, prowadzi też do nadciśnienia, neuropatii i uszkodzeń mózgu.

Ołów w glebach próbowano opanować m.in. za pomocą związków fosforu - pierwiastka, który wiąże ołów w trwałą formę, minerał zwany piromorfitem. Dotychczasowe próby ingerencji w przypadkach takich skażeń polegały na wykorzystaniu zjawisk chemicznych lub fizycznych. Teraz okazuje się, że z ołowiem można walczyć również biologicznie.
Zdaniem Gadda, w procesach unieszkodliwiania ołowiu przez grzyby ważna jest  zdolność tych organizmów do produkcji różnych substancji, m.in. kwasów organicznych, które reagują z obecnymi w środowisku związkami fosforu i powodują tworzenie piromorfitu.

Nie wszystkie gatunki grzybów mogą tak wpływać na ołów - zastrzegają badacze. Wydaje się jednak, że wiele z nich może takie procesy inicjować. Nie jest też do końca jasne, skąd w ogóle u grzybów takie właściwości. Być może pomagają im przetrwać w skażonych glebach - sugerują autorzy badania.
Nowe odkrycie to kolejny przykład na "niezwykłości, jakich mogą dokonać w środowisku grzyby i inne mikroskopijne organizmy" - podkreśla Gadd. - Nawet metale mogą się stać przedmiotem ich kolonizacji i ataku".

Źródło: PAP - Nauka w Polsce, zan/ ula/bsz