Wskazówki z 14-19 sierpnia 2012 roku – intensywny wzrost owoców

Jabłoń
Parch jabłoni, Choroby przechowalnicze
W najbliższym okresie należy pamiętać o prawidłowym przygotowaniu owoców do przechowywania. Z jednej strony więc należy pamiętać o chorobach fizjologicznych takich jak: gorzka plamistość podskórna i rozpad mączysty, z drugiej zaś o chorobach pochodzenia grzybowego: gorzka zgnilizna jabłek, szara pleśń (sucha zgnilizna przykielichowa lub miękka zgnilizna), mokra zgnilizna jabłek, brunatna zgnilizna jabłek czy parch przechowalniczy. W przypadku pierwszej grupy chorób fizjologicznych decydujące są dwa czynniki: stosunek K : Ca (zawartość w owocach) i termin zbioru. Stosunek K : Ca: jeśli jest wyższy od 30 to owoce odmian podatnych bardzo szybko to pokazują! Jeśli jest on niższy od 30 to owoce są bardziej jędrne i dłużej je można przechować.

Termin zbioru, a raczej sposób jego wyznaczania: jedyną z pośród metod wyznaczania terminu zbioru, którą można zastosować w każdym z gospodarstw jest wykonanie testu skrobiowego.

Zakresy indeksu skrobiowego dla jabłek

Inną metodą określania terminu zbioru (możliwą do wykonania niemal w każdym gospodarstwie jest pomiar jędrności owoców.

Zakresy jędrności (wg Rutkowskiego) dla jabłek podczas zbioru

Wyznaczanie terminu zbioru za pomocą indeksu Streifa:

                                   Jędrność miąższu w Kg

Indeks Streifa=---------------------------------------------------------------------

                        zawartość ekstraktu x Wartość próby skrobiowej

Choroby grzybowe
Gorzka zgnilizna jabłek: (patogen: Pezicula) Podatne odmiany pochodzące od Koksy Pomarańczowej lub Golden Deliciousa, a więc GD, Gala, Pinova, Topaz, Katia, Fiesta, Szampion, Rubin, Jonagold. Zarodniki grzyba z kroplami deszczu.
Szara pleśń (sucha zgnilizna przykielichowa lub miękka zgnilizna): choroba, której zwalczanie przeprowadzamy jedynie w czasie kwitnienia! Odmiany podatne to: Gloster, Ligol, Elstar, Cortland i Gala.  
Mokra zgnilizna jabłek: ulegają jej głównie jabłka uszkodzone w czasie zbioru. Grzyb wnika poprzez skaleczenia skórki (później koncentryczne siwe skupiska a w tkance owocu patulina!)
Brunatna zgnilizna jabłek: Owoce całe czarne. Pojawia się głównie sadach bardzo długo nie opryskiwanych!
Rejestrację posiadają:
Program I
1.    Na 4 tygodnie przed zbiorem Bellis 38 WG (25,2% boskalidu i  12,8% piraklostrobiny) 0,8kg/ha;
2.    Na 1- 2 tygodnie przed zbiorem Switch 62,5 WG (375g cyprodynilu + 250 g fludioksonilu);
Program II
1.    Na 3 tygodnie przed zbiorem Switch 62,5 WG (375g cyprodynilu + 250 g fludioksonilu);
2.    Na tydzień przed zbiorem Switch 62,5 WG (375g cyprodynilu + 250 g fludioksonilu);
Program III
1. i 2. Na 3 i 1 tydzień przed zbiorem 150g/ha Polyversum WP+ koniecznie 0,4l/ha Protectora.
Program IV
1.    i 2. Na 3 i 1 tydzień przed zbiorem 0,5 kg/1 metr wysokości korony Boni Protec.
Możliwe są też programy mieszane!

Postępowanie z owocami po zbiorze

Owoce zbieramy w dni o różnej temperaturze! Jeśli w dniu zbioru w cieniu jest 240C, to owoce zbierane w południe nagrzewają się nawet do 360C, a urządzenia chłodnicze obliczone są na temperaturę wsadu 14-180C! Gdy bezpośrednio z sadu ustawiamy je w komorach, gdzie histereza ustawiona jest na od 5 do 80C, to owoce zostają przeziębione! Są one owocami klimakterycznymi, co oznacza, że przy różnicy większej jak 80C zawsze powstają jakieś uszkodzenia! W tym przypadku po wyjęciu z komory będą miały „czekoladkę” na skórce!

Szkodniki

Nadal aktualne są wskazówki dotyczące zwalczania mszyc. W sadach, w których obserwuje się występowanie mszyc (przy licznej populacji) należy  wykonać zwalczanie (np. Actara 25 WG (21), Calypso 480 EC (14) Mospilan 20 SP (14) czy Pirimor 500 WG (7) czy Teppeki50 WG 21)). Zabieg należy wykonać dużą ilością wody (1000l/ha), koniecznie z zużyciem zwilżacza Silvet lub Super Zwilżacz (150 ml/1000 l wody).  Zapewnia to szybsze pobranie preparatu, a co się z tym wiąże wyższą jego skuteczność!                                                                                                                                    
              
 Nadal aktualne są wskazówki dotyczące systematycznego kontrolowania liczebności przędziorków i pordzewiaczy. W sadach, w których przekroczony jest próg zagrożenia ekonomicznego (4 szt. przędziorka średnio na liść lub 40 szt. pordzewiaczy) konieczne jest ich zwalczanie Można zastosować jeden z akarycydów (np. Envidor 240 S.C-0,4l/ha (14)., Magus 200 SP-0,7l/ha (28); Nissorun 050 EC-0,9l/ha (30); Ortus 05 SC-1l/ha (7), Omite 30 WP- 2,25kg/ha (14); Omite 570 EW-1,5-2l/ha (7); w konwencjonalnej ochronie: Sanmite 20 WP-0,7l/ha (7); Talstar 100 EC- 0,6l/ha (7)
      
Owocówki (II pokolenie owocówek i II pokolenie zwójkówek) – W pułapki feromonowe:
- w Sośniczanach odłowiło się motyli owocówki jabłkóweczki: 04-11.08 – 21 szt., Zwójka siatkóweczka-04-11.08 – 16 szt., W tym samym czasie złapało się 3 szt. motyli zwójkówek:  wydłubki oczateczkę
Ostatni zabieg wykonano pomiędzy 02 a 04. 08.2012 roku i powinien on zabezpieczyć owoce przed uszkodzeniami przez tę grupę szkodników.

W okolicach 20 sierpnia należy spodziewać się drugiego pokolenia zwójki siatkóweczki i w związku z tym należy spodziewać się komunikatu i wówczas wykonać  zabieg ochronny jednym z preparatów: Runner 240 EC w dawce 0,40l/ha, Steward 30 WG w dawce 0,2kg/ha SpinTor 240 SC w dawce 0,6-0,8l/ha lub Affirm w dawce od 2,5-3,0 kg/ha.
 
Wskazówki dotyczące nawożenia dolistnego

Wszystkie sady jabłoniowe (odmiany jesienne i późnojesienne)  należy na 4 i na 2 tygodnie przed zbiorem   zasilić  nawozem fosforowo – wapniowym (Folicare fosforowo-wapniowy; Senifos; Kalcifos lub Rosafos) w stężeniu od 0,5 do 1 % lub Maximus extra P-K 3-5 kg/1000 l wody. Zabieg ten znacznie poprawia wybarwianie owoców. W celu równoczesnego wzbogacenia owoców w wapń oraz poprawy ich wybarwienia można zastosować na 4 i na 2 tygodnie przed zbiorem Goёmar Colorado w dawce po 5l/ha lub Tecamin Brix 2-3l/ha.

Należy również pamiętać o zasileniu doglebowym (na 6 do 8 tygodni przed planowanym zbiorem) saletrą potasową lub potasowo-wapniową w ilości 100-130 kg/ha Zabieg ten zwiększy wydatnie wielkość owocu, poprawi jego wybarwienie i smak, poprawi kondycję pąków kwiatowych na rok przyszły oraz zdefoliuje chwasty w pasach herbicydowych. Taki sam zabieg należy wykonać w sadach  śliwowych.
Po zbiorze należy wysiać 100-150 kg saletry wapniowej na 1 ha.

Zabiegi pielęgnacyjne
1.    Cięcie letnie długopędów odmian zbieranych za 4-6 tygodni!
2.    W sadach czereśniowych, wiśniowych, śliwowych, brzoskwiniowych i morelowych tuż po zbiorach Przystąpić do cięcia   drzew. W sadach czereśniowych powinno już być wykonane cięcie korzeni!
W kwaterach z odmianami Golden Delicious i Mutsu zastosować w trzeciej dekadzie sierpnia Chelat Mn.

Nawożenie posypowe
Holendrzy i Belgowie przy zbiorze 2 fazowym, po pierwszym zbiorze, a przy jedno fazowym,  bezpośrednio po zbiorze stosują 100-120 kg saletry wapniowej na 1 ha sadu, w celu wzmocnienia pąków kwiatowych.

Do niedawna po zbiorze owoców zapominaliśmy o sadach! Ostatnie zimy jednak zweryfikowały nasze podejście. Obecnie zalecane są:
1.    1 tydzień po zbiorze: 0,5-0,7% mocznik + chelat Zn + chelat B;
2.    2 tygodnie po zbiorze: 0,5-0,7% mocznik +dolistny nawóz P- K;
3.    3 tygodnie po zbiorze: 0,5-0,7% mocznik + dolistny nawóz P- K;
4.    Po pierwszych większych przymrozkach: 5% roztwór mocznika + Cynkobor;

Etefon to hormon starzenia się komórek roślinnych. Sadownicy holenderscy i belgijscy stosują 3 tygodnie po zbiorach 200-250 ml/ha Ethleru (Agrostymu) w celu wzmocnienia pąków kwiatowych i szybszego zakończenia wegetacji (czyli przygotowania się drzew do zimowego spoczynku).

Po 2-3 nocach z temperaturami -40C i poniżej zastosować 40% roztwór mocznika z pełną dawką Chelatu Zn.


Grusza
Nadal aktualne są wskazówki dot. Grusz.
Parch gruszy – wzrost zawiązków: preparaty zawierające mancozeb + Drakar lub Final K w dawce 3 l/ha. Potas  w sadach gruszowych jest ogromnie ważny ze względu na:
- wpływ na wielkość owocu, jego smak    
- stwarzanie środowiska niekorzystnego dla miodówek!.
Za 7 dni powinno się zastosować dolistny nawóz wapniowy (Belgowie stosują Boramin Ca w dawce 3-5l/ha!

Miodówki gruszowe: W okresie około zbiorczym należy spodziewać się nalotów muchówek miodówek. Dimilin 25 WP (14) w dawce od 0,6 do 0,9 kg/ha lub Rimon 100 EC (7) w dawce 0,75 l/ha lub Acaramik 018 EC (3) w dawce 0,75l/ha!

Śliwa
Nadal aktualne są wskazówki: należy przeprowadzać systematyczne lustracje pod kątem występowania mszyc, które są wektorem szarki!!! W przypadku stwierdzenia ich występowania należy wykonać zabieg jednym z preparatów chloro lub neonikotynowych Calypso 480 SC-0,1l/ha (14); lub Agricolle – 3l/ha..
Nadal aktualne są wskazówki dotyczące zwalczania pordzewiacza śliwowego: Omite 570 EW – 2l/ha (7), Omite 30 WP-2,25kg/ha (14) Ortus 05 SC – 1l/ha (7)..
Nadal aktualne są wskazówki dotyczące zwalczania przędziorków: Magus 200 SC- 0,5 l/ha (14), Omite 30 WP- 2,25 kg/ha (14), Omite 570 EW-1,5-2l/ha (7), Ortus 05 SC – 1l/ha (7),
Owocówka śliwkóweczka: Ciągle odławiają się ogromne ilości samców. Zabiegi należy wykonywać systematycznie co trzy tygodnie!.
Znamionówka tarniówka: Karate Zeon 050 CS (0,15-0,2l/ha) – opryskiwać po pojawieniu się gąsiennic!

UWAGA: W tych sadach śliwowych, w których występuje szarka (ospowatość śliw), należy zaznaczyć chore drzewa, by w czasie cięcia nie przenosić wirusa! Oczywiście w kwaterach z odmianami późnymi nadal kontynuować regularne (co 10-14 dni) dolistne nawożenie Megafolem lub Aminoplantem.
Brunatna zgnilizna drzew pestkowych – od początku dojrzewania owoców co 10-14 dni naprzemiennie z Topsinem M 500SC (14) -1,5l/ha; Horizon/Orius/Sparta/Syrius/Troja 250 EW (7) -0,75l/ha.
Po zbiorze owoców: Rak bakteryjny: Mag 50 WP – 3 kg/ha.

Wiśnia i czereśnia
Po zbiorze owoców:
Drobna plamistość liści drzew pestkowych: Carpene 65 WP/Syllit 65 WP – 1,5 kg/ha (1-2 razy w okresach opadów!) Topsin M 500 SC – 1,5l/ha lub Kaptan Plus 71,5 WP – 2kg/ha lub Score 250 EC -0,2l/ha (max 2 razy w sezonie).
Przędziorki: Agricolle – 3l/ha;
Rak Bakteryjny po cięciu: 3kg/ha preparatu miedziowego.
Program nawożenia dolistnego  dla pestkowych!:
Jak najszybciej w ciągu 2 tygodni po zbiorze należy sady gatunków pestkowych Trzykrotnie w odstępach co 5 dni należy zasilić mocznikiem wg następującego schematu:
1.    I zabieg tuż po zbiorze – 8 kg mocznika/ha + Chelat Zn + Chelat B;
2.    II zabieg w 5 dni później – 12 kg mocznika na ha;
3.    III zabieg za kolejne 5 dni – 18 kg mocznika na 1 ha.

Malina owocująca na pędach dwuletnich
Po zbiorze owoców: Zamieranie pędów malin: Opryskiwać 1-2 razy w okresach chłodnej wilgotnej pogody co 10-14 dni: Mythos 300 SC – 2,5l/ha (nie częściej jak 2 razy w sezonie!); Rovral Flo 255 SC – 4,5 l/ha (nie częściej jak 2 razy w sezonie!);; Sadoplon 75 WP -5-7,5 kg /ha (30 dni prewencji!);  Switch 62,5 WG – 0,8-1kg/ha; Signum 33 WG (1,8kg/ha).
Malina powtarzająca: Szara pleśń: Teldor 500 SC – 1,5l/ha. lub Signum 33 WG – 1,8 kg/ha. Switch 62,5 WG – 0,8-1kg/ha;
Mszyce: Pirimor 500 WG (0,75 kg/ha) (7); Agricolle 3l/ha.
Przędziorek chmielowiec: Agricolle-3l/ha;
Nawożenie dolistne: Nawóz potasowy (Drakar lub Final K lub Cigo K (po 3l/ha) I za trzy dni nawóz wapniowy: Foscavit (4-8l/ha lub; Wapnovit (3-5l/ha) lub YaraLiva Calcinit (5-7kg/ha) lub Agroleaf Power wapniowy (3-5kg/ha); lub Phostrade Ca (3-5l/ha) lub Basfoliar Combi Stib -3-5l/ha lub Fertileader Elite 3-4l/ha; Agrocean Ca – 3l/ha lub Metalosate Ca- 2l/ha.
Porzeczka czarna (po zbiorze): Amerykański mączniak agrestu:: Nimrod 250 EC-0,75-2,25l/ha; Score 250 EC-0,2l/ha; Topsin M 500 SC-1,5l/ha,
Opadzina liści porzeczki, biała plamistość liści: (Dithane Neo Tec 75 WG-3-4,5 kg/ha; Topsin M500 SC – 1,5 l/ha  lub Polyram 70 WG – 3,0 kg/l/ha, Score 250 EC -0,2 l/ha,
Pryszczarek porzeczkowiec liściowy i pryszczarek porzeczkowy łodygowy: Calypso 480 SC -0,15-0,2 l/ha; i pyretroidy.
Przeziernik porzeczkowiec: Bulldock 025 EC (0,6l/ha) i inne pyretroidy.
Przędziorek Chmielowiec: Omite 30 WP- 2,25kg/ha; Omite 570 EW- 1,5l/ha; Talstar 100 EC-0,6l/ha; Agricolle-3l/ha;

Źródło: wskazówki na Spotkanie GDC z dnia 14-19 sierpnia 2012 roku – intensywny wzrost owoców

Sandomierz; dnia 13.08.2012 roku, opracowanie: Adam Fura