Śliwa Węgierka bez objawów szarki

W krajowej produkcji owoców, śliwki odgrywają marginalną rolę. Przy zbiorach około 100 tys. ton, udział w globalnej produkcji owoców, wynosi zaledwie 0.25 %.W ostatnich 25 latach, zbiory śliwek zmniejszyły się o około 75 tys. ton. Główny powód, silne porażenie drzew Węgierek przez groźną chorobę wirusową, zwana szarką lub ospowatością śliw. Owoce z chorych drzew nie nadają się do spożycia a także do produkcji różnych przetworów, włącznie do śliwowicy. Jak dotąd nie ma sposobu zwalczania tej choroby, jedyny to karczowanie chorych drzew. W rejonie Lącka, znanego z dużej koncentracji uprawy Węgierek i śliwowicy, nie ma już większych sadów z odmianą Węgierki Zwykłej i także w nowych nasadzeniach. 

Rewolucyjne odkrycie 
W jednym ze sadów we wsi Tęgoborzy, powiat Nowy Sącz, rośnie kilkudziesięcioletnia śliwa bez objawów choroby szarki na liściach i owocach. Około 10 lat temu, tym drzewem zainteresował się Pan Stanisław Małek, mieszkaniec Tęgoborzy. Drzewo dobrze obserwował, rozpoczął produkcję drzewek i zakładanie sadów z tych drzewek w swoim gospodarstwie. Od wielu lat obserwacje na drzewkach w szkółce i drzewach w sadzie prowadzi Dyrektor Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa Pan Andrzej Nowak.

Wykonuje także laboratoryjne testy o tej chorobie na tych drzewach. Od kilku lat, tymi drzewami interesują się Pani prof. dr hab. Elżbieta Rozpara z Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach i moja skromna osoba. Po tych wieloletnich obserwacjach, ten czteroosobowy zespół, nie zauważył objawów szarki na liściach i owocach. Są to teraz w naszym kraju pierwsze drzewa typu Węgierek wolnej od tej groźnej choroby wirusowej. Warto nadmienić, że w niedalekiej odległości, rosną drzewa Węgierki Zwykłej, z silnymi objawami szarki na liściach i owocach. W Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach, bada się odporność tych drzew na szarkę. Drzewka bada się w Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach oraz w stacjach Centralnego Ośrodka Badania Odmian Uprawnych w Słupii Wielkiej. Wstępna nazwa Temano. 

Drzewa i owoce
W warunkach Tęgoborzy, na IV klasie gleby i na słabo rosnącej podkładce siewki Węgierki Wangenheima, drzewa osiągają średnio silny wzrost. Odpowiednia rozstawa drzew, 4.0 x 2.0 - 2.5 1000 - 1250 na hektarze. Drzewa obficie i corocznie owocują. W okresie pełnego owocowania drzew, plon może przekroczyć 30 kg, owoców wysokiej jakości z drzewa. Owoce kształtem podobnym do Węgierek, nieco większe od owoców Węgierki Zwykłej. Barwa skórki granatowa, z pięknym szaro niebieskim nalotem. Miąższ koloru zielonkawo - żółtego, łatwo odchodzi od pestki. Średnia masa owocu około 25 gram. Drugą bardzo ważną zaletą tej odmiany, to bardzo dobry smak owoców. Zdaniem wielu konsumentów, najsmaczniejsze owoce odmian Węgierek uprawianych w naszym kraju. Są to owoce wybitnie deserowe. Nadają się także do wypieków, kandyzowania i produkcji śliwowicy. 

Odmiana godna uwagi 
Przez uprawę tej odmiany, możemy ponownie produkować śliwki Węgierki, o wyższych walorach niż dotychczas uprawiane odmiany tego gatunku. Podkreślam te dwie ważne zalety, brak szarki oraz wspaniały smak owoców. Już z tych powodów, zasługuję na uwagę, zwłaszcza ze strony producentów owoców. Przy wysokiej plenności, gwarantuje dobry wynik ekonomiczny. Jestem spokojny o zbyt owoców. Warto rozpocząć próby uprawy, zarówno w małych sadach przydomowych, jak i w większych sadach towarowych.

Bliższych informacji o tej odmianie i wyprodukowanych drzewkach w swojej szkółce można uzyskać od Pana Stanisława Małka, Tęgoborze 144, 33-312 Tęgoborze, tel.604 783 377, email: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. 

Prof. dr hab. Eberhard Makosz
Towarzystwo Rozwoju Sadów Karłowych,Lublin 

Foto: Piotr Grel