Jak bardzo spadła temperatura nocą?
Stacje meteorologiczne firmy Bayer odnotowały 26 kwietnia 2016 roku na wysokości 2 m nad poziomem gruntu w skrzynkach meteorologicznych przymrozki:
- 4,8 st. C - Kamieńszczyzna
- 4,7 st. C – Sromów
- 4,4 st. C – Zabostów Duży, Patoki
- 4,0 st. C – Prusy
- 3,8 st. C – Chechło
- 3,0 st. C – Franopol
- 2,7 st. C – Kaleń
- 2,6 st. C – Żdżary
- 2,4 st. C – Bończa
- 2,2 st. C – Kozietuły Nowe
- 2,0 st. C – Błędów
- 1,9 st. C – Czarny Potok
- 1,6 st. C – Warka, Brzezna
Rozróżnia się przymrozki:
1./ adwekcyjne, gdy napływają masy chłodnego powietrza, którym towarzyszy silny wiatr – mogą obejmować obszar całego kraju;
2./ radiacyjne, gdy nocą ciepło wypromieniowuje przez glebę i rośliny, występują lokalnie podczas bezchmurnych nocy, przy niskiej wilgotności powietrza, najbardziej nasilone w zastoiskach mrozowych;
3./ adwekcyjno-radiacyjne, mieszane, pojawiają się najczęściej wczesną wiosną.
Najniższą temperaturę przy bezchmurnym niebie odnotowuje się tuż po wschodzie słońca. Dawniej rolnicy występowanie przymrozków wiązali z fazą księżyca. Pełnia w listopadzie nazywana była nawet Pełnią Mroźnego Księżyca. Ostatnio miała ona miejsce 22 kwietnia, kolejna będzie – 21 maja. Według przekazów ustnych, największe zagrożenie niebezpiecznymi dla sadownictwa przymrozkami występuje, gdy pełnia wypada w tzw. zimnych ogrodników.
Stopień uszkodzenia sadów i plantacji zależy od fazy rozwojowej i temperatury. Obecnie przymrozki nie są jeszcze tak groźne dla sadów jabłoniowych. Najbardziej wrażliwe są zawiązki – uszkadza je temperatura -2 st. C. W czasie nabrzmiewania pąków spadek nawet około -15 st. C nie powinien wpłynąć na owocowanie.
Jak chronić, gdy nie ma instalacji przeciwprzymrozkowej?
Okazuje się, że nie jesteśmy zupełnie bezradni. Można podjąć próby mieszania i ogrzewania powietrza, a także zadymiania.
Warto pamiętać, że duża powierzchnia promieniowania ciepła z gleby, czyli obecność rozrośniętych chwastów i trawy w sadzie, sprzyja pogłębianiu się przymrozków radiacyjnych. Przed spodziewanym spadkiem temperatury należy więc ją skosić i w miarę możliwości ograniczyć występowanie chwastów.
Jeśli sad rośnie w zastoisku mrozowym, to trzeba liczyć się z jego niższą rentownością. Można posadzić gęsty szpaler drzew, aby ograniczyć spływanie zimnego powietrza, albo zainstalować nawodnienie przeciwprzymrokowe, albo rozważyć zasadność ekonomiczną nasadzenia w takiej lokalizacji.
