Uprawy wertykalne rolnictwem przyszłości?
Uprawy wertykalne to uprawy roślin rozwijających się w zamkniętych pomieszczeniach, bez dostępu do światła słonecznego, odgrodzone od wiatru i deszczu. W dodatku nie wymagają one używania ziemi ani żadnego innego podłoża stałego. Brzmi jak scenariusz filmu science fiction jednak to najprawdziwsza rzeczywistość!
Wertykalne uprawy roślin są odpowiedzią na przybywającą liczbę ludzi oraz postępujące problemy związane z wyjaławianiem gleb na całym świecie. Tego typu uprawy są więc alternatywą dla tradycyjnego rolnictwa, które ma na celu wytworzenie wartościowej i bezpiecznej żywności dla dużej liczby osób. Dodatkowo uprawa roślin w tym systemie nie stwarza zagrożeń dla środowiska, bowiem tworzy zamknięty, sprawnie działający system oparty na odgórnej regulacji wszelkich czynników życiowych roślin.
Uprawy wertykalne warzyw czy owoców prowadzone są na wielopiętrowych stelażach wyposażonych w odpowiednie pojemniki do uprawy roślin, które są ustawiane jedne nad drugimi. W tym systemie stosuje się techniki hydroponiczne, areoponiczne lub aquaponiczne, a więc systemy upraw roślin, które do prawidłowego funkcjonowania nie potrzebują gleby. Najpopularniejszym systemem hodowli roślin spotykanym w uprawach wertykalnych jest hydroponika. Jej działanie opiera się na hodowli roślin w kulturach wodnych, których skład mineralny dobierany jest na podstawie aktualnych potrzeb poszczególnych osobników.
Hodowanie roślin na pożywkach wodnych daje możliwość sprawniejszego kontrolowania udziału poszczególnych pierwiastków takich jak azot, fosfor czy wapń, które są dostarczane bezpośrednio do korzeni roślin. Dodatkowo minimalizuje rozwój patogenów chorobotwórczych oraz szkodliwych mikroorganizmów glebowych, które w tradycyjnym systemie rolnictwa mogłyby wpływać w dużej mierze na jakość i wielkość plonu.
Pomieszczenia upraw wertykalnych to miejsca całkowicie odizolowane od zewnętrznych warunków środowiskowych. Najczęściej, są to wysokie budynki posiadające zaawansowany system kontroli temperatury, nasłonecznienia oraz wilgotności, pozwalający na zdalną regulację poszczególnych warunków spełniających wymogi danego gatunku roślin uprawnych. Montowane wśród upraw komputerowe systemy regulacji wychwytują poprzez specjalne czujniki wszelkie zmiany zachodzące na poszczególnych platformach m.in. temperaturę, wilgotność, stężenie dwutlenku węgla, ilość soli mineralnych, pH wody czy natężenie światła. Na skutek precyzyjnego działania technologii, możemy w łatwy sposób minimalizować straty plonów wywoływane na skutek np. drastycznych zmian pogodowych, które obserwujemy w tradycyjnym rolnictwie. Światło słoneczne zastępowane jest przez system oświetlenia, wykorzystujący najczęściej lampy LED, które możemy obsługiwać w prosty i dogodny sposób.
Niektórzy właściciele upraw wertykalnych przystosowują do hodowli roślin różnorakie nieużywane hale, magazyny, garaże, piwnice, a także stare kontenery transportowe, które przy odpowiednich wymiarach w idealny sposób spełniają swoją funkcję pomieszczenia do uprawy. Do dezynfekcji upraw oraz pomieszczeń przystosowywanych do hodowli wykorzystuje się metody chemiczne, odkażanie ozonem, a także sterylizację UV-C. Z uwagi na łatwość przeprowadzania sterylizacji w pomieszczeniach, ryzyko powstawania chorób jest praktycznie znikome.
Kontrolowane warunki upraw wertykalnych pozwalają roślinom na szybszy i lepszy wzrost oraz rozwój. Rośliny nie muszą bowiem walczyć o dostęp do poszczególnych składników odżywczych zawartych w glebie, dlatego czas potrzebny do osiągnięcia docelowych rozmiarów roślin jest stosunkowo krótszy niż w uprawie gruntowej. Dodatkowo minimalizacja pestycydów i środków ochrony roślin pozwala stwarzać idealne warunki do rozwoju upraw ekologicznych. Farmy upraw wertykalnych są również oszczędne pod względem zużycia zasobów niezbędnych do utrzymywania dobrego poziomu produkcji roślinnej. Kontrolowane warunki umożliwiają dobór poszczególnych parametrów bez konieczności wliczania dużego udziału nieprzewidywanych strat. Co więcej, w momencie funkcjonowania wraz z fermami fotowoltaicznymi lub innymi wytwórcami energii odnawialnej mogą być energooszczędne.
Rozwój rolnictwa wertykalnego może być więc odpowiedzią na problem przeludnienia świata, który wymusza na produkcji roślinnej wzmożone plonowanie. Farmy wertykalne nie zajmują bowiem znacznych powierzchni, dlatego mogą funkcjonować nie tylko na obszarach wiejskich, ale przede wszystkim na przedmieściach lub nawet w centrach aglomeracji miejskich skracając tym samym łańcuch dostaw żywności do konsumentów.
W dzisiejszych czasach w tym systemie upraw wielką popularnością cieszy się hodowla różnych odmian owoców, warzyw, ziół lub mikroliści – pośrednie formy pomiędzy kiełkami, a dojrzałymi roślinami, które zyskują popularność na rynku zdrowej żywności. Niestety obecne warunki panujące w hodowlach wertykalnych nie pozwalają na rozwój zbóż czy roślin oleistych wykorzystywanych na ziarno lub nasiona. Wiele ekspertów przeprowadza jednak specjalistyczne badania pod kątem dostosowywania innych gatunków roślin do upraw wertykalnych. Być może, w niedalekiej przyszłości będziemy mogli cieszyć się szeroką gamą produktów pochodzących z tego systemu upraw?
Komentarze