Finasowanie grup pod znakiem zapytania?

Poniżej informacja o spotkaniu w MRiRW z 17.04. przedstawicieli Związku, Stowarzyszenia Unia Owocowa oraz Stowarzyszenia Grupy Wielkopolskie. Wczoraj wydawało się, że sytuacja zaczyna być powoli opanowywana, ale informacje o działaniach Agencji dotyczących wniosków o wypłatę pomocy za II półrocze 2011 roku, napawaja niepokojem.
Wcześniej planowanpo spotkanie z Ministrem Sawickim, w jak najszybszym czasie, włączył się w te działania Pan poseł Mirosław Maliszewski, Prezes Związku Sadowników RP, ale teraz doszedł kolejny argument za natychmiastowym spotkaniem.

W dniu 17 kwietnia odbyło się kolejne spotkanie w Departamencie Rynków Rolnych poświęcone problemom i obawom powstałym po wejściu w życie rozporządzenia 302/2012, w tym:

-    przedstawieniu przez Departament Prawny prawnych podstaw ewentualnego zaskarżenia rozporządzenia do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości;
-    dalszej dyskusji dotyczącej rozumienia (interpretacji) szczególnie przepisów przejściowych rozporządzenia, mających kluczowe znaczenie dla grup realizujących plany;
-    kwestii zmian planów, zwiększania kosztów realizowanych inwestycji w stosunku do określonych w planach;
-    konieczności „odblokowania” działalności oddziałów regionalnych ARiMR oraz urzędów marszałkowskich w zakresie opiniowania planów i zmian do nich oraz ich zatwierdzania przez marszałków województw – obecne zawieszenie postępowań może, bowiem powodować kolejne problemy dla grup.

Istnieją prawne podstawy do zaskarżenia rozporządzenia do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, głównie z powodu naruszenia zasady uzasadnionych oczekiwań i zasady pewności prawa i pewnie takie działania zostaną podjęte. Pytanie tylko, co nam to da, jeżeli za 2, 5, czy 6 lat dowiemy się, że mieliśmy rację.

Cały czas budzi wątpliwości określenie użyte w rozporządzeniu „istotnych inwestycji’ czy inaczej tłumacząc wersję angielską „odpowiednich inwestycji”, „w odniesieniu, do których zainteresowane grupy producentów przed datą wejścia w życie niniejszego rozporządzenia podjęły zobowiązania finansowe lub zawarły prawnie wiążące umowy ze stronami trzecimi”. – czy chodzi o umowy na wszystkie inwestycje zawarte w planie, czy tylko na „istotne”. Ten problem pozostaje nierozstrzygnięty i być może konieczne będzie skierowanie pytania do Komisji Europejskiej.

W trakcie spotkania zgodzono się, że zgodnie z obowiązującym w Polsce porządkiem prawnym umowa ustna jest umową wiążącą a na potwierdzenie jej zawarcia potrzeba stosownych oświadczeń stron.  

Rozporządzenie w zasadzie pozwala zwiększyć planowaną roczną kwotę wydatków o 5% w stosunku do tej w planie, lub zmniejszyć o maksymalny procent określony przez państwo członkowskie (to wymaga zmiany naszego prawa) o ile zgodzi się na to państwo członkowskie i są zachowane cele planu. – Przepis ten budzi wiele uzasadnionych emocji i pytań, m.in.:
-    jak będą potraktowane faktury za inwestycje zrealizowane przed 5 kwietnia wystawione na kwotę wyższą niż w zatwierdzonym planie;
-    co z wartościami inwestycji realizowanych w bieżącym półroczu za kwoty wyższe niż w planie, policzenie tej nadwyżki, jako koszt niekwalifikowany stworzy poważny problem dla wielu grup już w najbliższym czasie, bo np. bank może odmówić kredytowania lub zmienić jego warunku, nie mówiąc już o konieczności pokrycia kosztu niekwalifikowanego przez członków na bieżąco lub w formie kredytu;
-    co z prostą dotychczas zmianą planu polegającą na zmianie harmonogramu realizacji inwestycji szczególnie przy jej przeniesieniu na inny rok, czy wówczas trzeba zachować wcześniej planowaną wartość inwestycji w danym roku;
-    czy można zrezygnować z realizacji danej inwestycji i, przy zachowaniu celów planu, zaoszczędzone w ten sposób pieniądze przeznaczyć na inne niedoszacowane inwestycje;
-    czy zachowując cele planu można zmieniając planu w miejsce jednej inwestycji wpisać inną potrzebną, np. rezygnując z zakupu samochodu zakupić platformy do zbioru (samochody będą najmowane);
-    jak realizować zmiany dotyczące np. zmian w składzie członków (np. członek wystąpił z grupy, zaprzestał produkcji, zmarł), grupa przyjmuje nowych;

Pilnego wyjaśnienia wymaga problem wniosków o zmianę planu „leżących” w urzędach marszałkowskich. Jest chyba ostatecznie jasne, że zmiany do planów dotyczące wprowadzenia nowych inwestycji, czy zwiększenia wartości inwestycji, które były w planach nie zostaną zatwierdzone na starych zasadach. Natomiast wnioski te dotyczą również innych zmian dotyczących inwestycji realizowanych w bieżącym półroczu, np. zmiana opisu inwestycji, zmiany harmonogramu, itp. zmian, które powinny być zatwierdzone. Trzeba znaleźć właściwą procedurę ich zatwierdzenia.

Przed 1 lipca zatwierdzone powinny być też nowe plany.

Wydaje się, że zarówno w odniesieniu do wniosków o zatwierdzenie zmiany, jak i wniosków o zatwierdzenie nowych planów, znajdujących się w urzędach marszałkowskich nie powinno się stosować procedury ponownego opiniowania, bo marszałek ma kompetencję polegającą na „zwróceniu się o wprowadzenie zmian” (nowe brzmienie art. 111 ust. 3 lit. a) rozp. 543/2011). Jednak podczas spotkania przedstawiciel Ministerstwa wskazywał na konieczność ponownego opiniowania – jeżeli tak ma być to może to być kolejny problem dla części grup tym razem spowodowany już niewydolnością naszego systemu.  

Konieczność zmiany polskiego prawa (ustawa, rozp. Ministra) jest sprawą bardzo pilną.
     
…………………………  
Wczoraj po południu oddziały regionalne ARIMR otrzymały z Centrali Agencji pismo, z którego wynika, że „w najbliższych dniach zostaną przekazane do Oddziałów Regionalnych wytyczne w sprawie sposobu postępowania ze złożonymi wnioskami o pomoc finansową dla wstępnie uznanych grup producentów owoców i warzyw oraz wytyczne w sprawie sposobu opiniowania planów dochodzenia do uznania oraz zmian PDU. Natomiast, do czasu przekazania stosownych wytycznych, należy wstrzymać się z wydawaniem decyzji dla wniosków, w których kwoty inwestycji są większe od kwot zawartych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania."
Wynika z tego, że grupy, które przekroczyły kwoty realizacji inwestycji określone w planie na II półrocze 2011 roku, a jest to przecież bardzo częste zjawisko, już dzisiaj mogą realnie myśleć o bankructwie.