Chcesz sprzedawać? Zrób certyfikat

Rynek jabłek zmienia się dynamicznie, każdy uczestnik rynku próbuje się jakoś na nim odnaleźć. Jedną z najczęściej wybieranych dróg przetrwania gospodarstwa, jest próba nawiązania bezpośredniej współpracy z marketami czy przetwórniami, zarówno w kraju jak i za granicą. Stawia to nasze gospodarstwa w roli dostawców, wobec których odbiorcy mają dość duże wymagania. Gdy sortownie pośredniczyły w tym łańcuchu dostaw, to nie stykaliśmy się z audytami, kontrolami i certyfikacjami, teraz staje się to koniecznością.

Jeszcze kilka lat temu ludzie żałowali wydania pieniędzy na GlobalGAP, pamiętam zażartą dyskusję na jednym z forów internetowych o zasadności ponoszenia tych, niemałych przecież, kosztów. Nie do odparcia był argument "przecież nikt ci za to nie zapłaci". Sadownicy robili to sami dla siebie, dla prestiżu swojego gospodarstwa, ale ciężko było to uzasadnić uzyskiwaniem lepszych cen. Mówiąc wprost – rzadko która sortownia była gotowa dodać choćby 10 czy 5 groszy do kilograma owoców z certyfikowanej produkcji. Dziś prawie każdy market pyta dostawcę o posiadane certyfikaty a z rozmów z marketowymi kupcami wynika, że jeśli jeszcze nie teraz, to za chwilę, za rok czy dwa, posiadanie GlobalGAP będzie warunkiem sine qua non nawiązania współpracy. Również poważniejsi importerzy pytają o to a także zagraniczne przetwórnie, w zasadzie to jego posiadanie od razu ułatwia rozmowy. Nie chcę powiedzieć, że brak GlobalGAP uniemożliwia handel, natomiast staje się on pewnym standardem w handlu międzynarodowym. Im więcej gospodarstw będzie decydowało się na próby samodzielnej sprzedaży swojej produkcji, tym certyfikacja będzie co raz powszechniejsza i potencjalni nabywcy będą co raz mocniej naciskać na jego posiadanie. GlobalGAP może nie jest trudnym certyfikatem, jednak śmiem twierdzić, że znaczna część polskich sadowników dziś by nie sprostała jego wymogom. Ilu z nas ma badania wody używanej do pryskania albo instrukcje mycia rąk dla pracowników? Pokazuje nam to jak długa jeszcze droga przed nami, aby nasze gospodarstwa stały się pełnoprawnym uczestnikiem międzynarodowego rynku owoców. W dzisiejszych czasach nie jest jakimś wielkim wyzwaniem nawiązania kontaktu z przetwórniami ze Szwecji i dostarczanie tam owoców, paru naszych sadowników już to robi. Jednak bardzo ciężko tam wejść, jeśli nie możesz się pochwalić jakimś certyfikatem, potwierdzającym spełnienie pewnych norm i to musi być papier o międzynarodowym znaczeniu a nie Integrowana Produkcja. Tego trupa ożywiło przyznawania punktów za jego posiadanie przy wnioskowaniu o dotacje z ARiMR, jednak śmiem twierdzić, że należało te punkty przyznawać za GlobalGAP a nie IP. Pierwszy otwiera drzwi do prawie każdego rynku, tego drugiego nie zna nikt poza Polską. Chociaż IP ma dawać większe dopłaty od przyszłego roku, więc ponownie zainteresowanie jego posiadaniem wzrośnie.

Ten wymuszony bądź dobrowolny zwrot ku certyfikacji bardzo mnie cieszy, bo naprawdę podniesie on znacząco standard naszej produkcji. Wcale a wcale nie chodzi mi tu o jakość samych owoców, ale raczej standard naszych gospodarstw. Narzekałem już kiedyś na to jak wielu z nas nie dba o porządek w obejściach. Widziałem już skrzynie owoców, między którymi chodzą kury, skrzynie, które stoją w błocie albo na plamie oleju. Sposób w jaki znaczna część naszego środowiska obchodzi się z owocami, które przecież są żywnością, woła o pomstę do nieba. Higiena przechowalni, sortowni czy nawet samych opakowań pozostawia wiele do życzenia. Dobrze będzie, jeśli ktoś z zewnątrz, zawodowy audytor, zerknie choćby raz do roku na to wszystko i chłodno oceni. Nasze gospodarstwa muszą się profesjonalizować, musimy zdać sobie sprawę, że jesteśmy producentami żywności, tak nas widzi rynek i rynek chce, aby ta żywność była produkowana przy zachowaniu wysokich norm higienicznych, czego potwierdzeniem są właśnie certyfikaty globalnych standardów. Dopóki od rynku oddzielały nas sortownie, to certyfikaty były raczej sztuką dla sztuki, dziś stają się koniecznością. Rynek się zmienia i wraz z nim muszą się zmieniać nasze gospodarstwa. Dziś już rzadko kogo dziwi, że zarówno krajowi jak i zagraniczni nabywcy odwiedzają producentów, ich sady czy przechowalnie. Nawet jeśli sami ich nie odwiedzają, to chcą mieć pewność, że ktoś inny, zaufany, nas odwiedził i wydał zaświadczenie "producent godny zaufania", bo dokładnie tym są certyfikaty.

×

×