Pożar budynku rolniczego. Jak zlikwidować szkodę?

• W 2018 roku doszło w Polsce do blisko 3 tys. pożarów budynków rolniczych – wynika zdanych Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej (KG PSP[I]).
• Strażacy najczęściej walczyli z ogniem w budynkach rolniczych zlokalizowanych wwoj.mazowieckim, lubelskim i wielkopolskim.
• Tego rodzaju nieruchomości objęte są obowiązkowym ubezpieczeniem. Co trzeba wiedzieć, żeby zlikwidować szkodę z posiadanej polisy?

Ze statystyk zebranych przez PG PSP wynika, że w 2018 roku na terenie całego kraju doszło do 2 969 pożarów budynków rolniczych. Do tej kategorii nieruchomości straż pożarna zalicza: budynki i instalacje przerobu produktów rolnych, obiekty inwentarskie, hodowlane, magazynowe (stodoły), szklarnie, a także budynki gospodarcze (szopy, komórki, wiaty, kotłownie - bez garaży). Ogień najczęściej pojawiał się w woj. mazowieckim (400 razy), lubelskim (278) oraz wielkopolskim (258). Na drugim końcu zestawienia znalazły się z kolei woj. opolskie (68), lubuskie (103) i warmińsko-mazurskie (116).

- Zgodnie z ustawowym wymogiem[II] rolnicy muszą posiadać ubezpieczenie każdego budynku wchodzącego w składgospodarstwa rolnego. Dotyczy to obiektów o powierzchni powyżej 20 m², trwale związanych z gruntem, wydzielonych z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiadających fundamenty i dach. Polisa ma za zadanie chronić majątek rolnika przed skutkami ognia, ale również innych zdarzeń losowych, m.in. huraganu, deszczu nawalnego, gradu, uderzenia pioruna, powodzi czy podtopienia. Zakres ochrony obowiązkowego ubezpieczenia oraz zasady likwidacji szkód są określone ustawą - mówi Rafał Mosionek, zastępca Prezesa Compensy nadzorujący likwidację szkód.

Warto podkreślić, że ubezpieczeniem nie mogą zostać objęte budynki zużyte w 100% i przeznaczone do rozbiórki.

Co się dzieje po szkodzie?

Obowiązkowe ubezpieczenie oparte jest na systemie ryzyk nazwanych. Oznacza to, że tylko szkody oparte na konkretnej przyczynie, wskazanej w ustawie będą objęte zakresem ubezpieczenia.W sytuacji, gdy ubezpieczyciel otrzyma zawiadomienie o powstaniu szkody, zobowiązany jest w terminie 7 dni poinformować ubezpieczającego , jakie dokumenty będą wymagane. Jednocześnie  podejmuje działania zmierzające do ustalenia stanu faktycznego zdarzenia losowego, zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości ewentualnego odszkodowania. W tym celu niezbędne jest dokonanie oględzin miejsca szkody.

Najczęściej wymagana dokumentacja dla szkód pożarowych w budynkach rolniczych to:

• tytuł prawny do nieruchomości (np. akt notarialny, odpis księgi wieczystej),
• potwierdzenie, że budynki wchodzą w skład gospodarstwa rolnego,
• kopia protokołu z działaniastraży pożarnej,
• kopie ostatnich sprzed szkody protokołów z przeglądów: kominowego oraz instalacji elektrycznej (jeżeli były wykonywane),
• rachunek bankowy, na który powinno wpłynąć odszkodowanie.

- Na podstawie otrzymanych dokumentów, opisu zdarzenia oraz po wizycie rzeczoznawcy na miejscu zdarzenia ubezpieczyciel ocenia wysokość szkody. W tym celu korzysta z własnych, aktualizowanych każdego roku cenników,bądź kosztorysu wystawionego przez podmiot zajmujący się odbudową lub remontem zniszczonego budynku – dodaje Rafał Mosionek z Compensy.

W tym kontekście warto wspomnieć, że zapisy ustawy zawierają listę szkód, które nie podlegają ochronie ubezpieczeniowej. Rolnik nie będzie mógł skorzystać z ubezpieczenia, jeśli szkoda jest wynikiem umyślnego działania lub tzw. rażącego niedbalstwa jego czy osoby, za którą jest odpowiedzialny lub która pozostaje z ubezpieczającym we wspólnym gospodarstwie domowym Ochronie ubezpieczeniowej nie podlegają także szkody górnicze oraz powstałe wskutek trzęsienia ziemi.

- Należy też mieć świadomość, że w ramach obowiązkowego ubezpieczenia budynków objęte są ochroną wyłącznie budynki rolnicze, natomiast ubezpieczenie to nie obejmuje innych elementów, składających się na majątek rolnika. Dlatego podstawowy, ustawowy zakres ochrony rolnicy bardzo często rozszerzają o dobrowolne ubezpieczenia, dzięki czemu ochroną ubezpieczeniową objęte mogą być m.inruchomości (przedmioty znajdujące się w budynkach), sprzęt i maszyny rolnicze czy ziemiopłody –komentuje Rafał Mosionek.

Likwidacja szkód z dobrowolnych ubezpieczeń przeprowadzana jest zgodnie z tzw. OWU, czyli ogólnymi warunkami ubezpieczenia, określającymi zasady, na jakich ubezpieczyciel obejmuje ochroną majątek.

Źródło: Compensa TU S.A. Vienna Insurance Group,  fot. OSP KSRG Cielądz

[I]Dane statystyczne KG PSP [źródło: www.kgpsp.gov.pl, 10.04.2019].

[II]Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.