Tylko jakość się opłaca

W naszym kraju na wysokość zbiorów i opłacalność produkcji jabłek największy wpływ ma teraz wielkość ich eksportu, która zależy od jakości jabłek. Przy produkcji 2,8 – 3,0 mln ton trzeba wyeksportować 700-800 tys. ton. Jest to bardzo dużo i możliwe do zrealizowania jeśli udział jabłek wysokiej jakości wynosi co najmniej 75%. Jakie są podstawowe cechy jabłka wysokiej jakości:

- średnica 6,5 – 8,5, ze zdecydowaną przewagą 7,0 – 8,0 cm,
- wybarwienie skórki typowe dla odmiany,
- brak jakichkolwiek uszkodzeń skórki i miąższu,
- wysoki poziom jędrności i soczystości oraz wyśmienity smak,
- zawartość pestycydów poniżej najwyższej dopuszczalnej granicy.

Jabłka posiadające takie cechy można łatwo sprzedać po opłacalnych cenach, nie tylko w Europie.

Szanse i zagrożenia dla naszych jabłek bardzo jasno przedstawił znany holenderski specjalista Peter van Arkel, na dwóch szkoleniach organizowanych przez Towarzystwo Rozwoju Sadów Karłowych. Tematem szkoleń była „Poprawa jakości jabłek w Polsce”. Wykłady połączone z pokazami cięcia jabłoni odbyły się w Wólce Łęczeszyckiej ( powiat grójecki) i w Zawichoście (powiat sandomierski). W obydwu szkoleniach w sumie wzięło udział ponad 420 osób z 8 województw. Były to pierwsze takie szkolenia w naszym kraju.

Według tego wykładowcy, którego warto słuchać, przy plonie odmiany Sampion 55 ton z hektara, koszt produkcji włącznie z przechowaniem, sortowaniem i pakowaniem jabłek, wynosi około 1,4 zł/kg. Są one istotnie niższe niż w Holandii. Przy tak wysokim plonie, produkcja jabłek jest nieopłacalna, jeżeli ich udział wysokiej jakości wynosi tylko około 50%. Jest opłacalna przy udziale powyżej 75%. Zdaniem tego specjalisty atrakcyjne ceny można uzyskać za jabłka sportów odmian Gala, Golden Delicious, Jonagold i Sampion, i to nie tylko na rynku europejskim. W krajach zachodniej Europy i poza Europą są istotnie wyższe ceny niż w krajach wschodniej Europy. Warto podkreślić, że wszędzie jesteśmy konkurencyjni z powodu niższych kosztów produkcji. Jest to wielka szansa dla naszych producentów jabłek wysokiej jakości. Z tej szansy skorzystała już spora grupa producentów.

Zupełnie inna jest sytuacja w produkcji jabłek niskiej jakości. Takie jabłka jeszcze można sprzedać w niektórych krajach wschodniej Europy, chociaż i tam rosną wymagania jakościowe. Przy normalnych zbiorach jabłek w Europie w handlu będą tylko dwa wybory: wysokiej jakości i przemysłowe. Nie ulega żadnej wątpliwości, że na wielkość eksportu jabłek w naszym kraju będzie miała ich jakość. Jednym z dowodów jest rezygnacja z zakupionych jabłek przez grupę skandynawskich i rosyjskich importerów. Powód – niska jakość jabłek, mimo niższych cen. Jest to sygnał poważnego zagrożenia. Niska jakość jabłek to nie tylko nieopłacalność produkcji, zmniejszenie eksportu ale także konieczność ograniczenia zbiorów tych owoców w naszym kraju.

Już dobrze znane i stosowane są sposoby poprawiające jakość jabłek, ale jeszcze na małą skalę, Są one stosunkowo łatwe do przeprowadzenia i co najważniejsze bardzo efektywne. Dodatkowy koszt produkcji jabłek wysokiej jakości waha się od 4 000 – 5 000 zł/ha, a dodatkowy dochód około 15 000 zł/ha.

Producentom, którzy z różnych powodów nie osiągną co najmniej 75% jabłek wysokiej jakości, radzę się zastanowić nad produkcją jabłek deserowych w najbliższych latach. Przecież głównym celem jest osiąganie możliwie wysokich dochodów, a z tym już jest coraz trudniej.

Eberhard Makosz