Siarka - tradycyjnie na mączniaka

Presja mączniaka z roku na rok jest coraz silniejsza. Wynika to ze względnie wysokich temperatur powietrza, które utrzymują się w sezonie zimowym. Aby wyeliminować zimującą w pąkach jabłoni grzybnię mączniaka, temperatura musiałaby spaść co najmniej poniżej -20 stopni Celsjusza, a najlepiej do -28 stopni. Podobnych mrozów nie było jednak już od ładnych paru lat, nic więc dziwnego, że choroba występuje coraz powszechniej.

W dużym skrócie rozwój mączniaka przebiega następująco: po rozpoczęciu wegetacji grzybnia przerasta tkankę rozet liściowych i kwiatowych rozwijającą się z porażonego pąka, w którym patogen przezimował. Pierwsze objawy choroby pojawiają się na młodych listkach, jeszcze przed kwitnieniem. Mówimy wtedy o porażeniu pierwotnym, od intensywności którego zależeć będzie nasilenie infekcji wtórnych.

Później, w sprzyjających warunkach temperatury i wilgotności powietrza, dochodzi do powstania zarodników konidialnych, które rozprzestrzeniają się wraz z wiatrem na dalsze odległości i odpowiadają za infekcje wtórne.

Grzyb poraża liście, które pokrywają się mączystym, białym nalotem – jest to typowy objaw choroby. Ponadto wyrastają mniejsze, stają się kruche i mogą zasychać. Zmniejszeniu ulega powierzchnia asymilacyjna, a zwiększa się intensywność transpiracji. Rozwój procesu chorobowego wyczerpuje roślinę. Mączniak nie oszczędza również pędów, których wzrost zostaje ograniczony, a końcówki zamierają. Na organach tych także pojawia się nalot, z tym że jest bardziej zbity, wojłokowaty. Dotknięte mączniakiem kwiaty są zdeformowane i bezpłodne, niezdolne do wykształcenia zawiązków.  Powszechnym zjawiskiem jest także porażenie owoców, na powierzchni których znacznie częściej niż mączysty nalot, zaobserwować możemy rdzawą siatkę.

Nie należy lekceważyć mączniaka. Co prawda, nie wywołuje on takich strat jak parch jabłoni, jeśli jednak zaniedbamy ochronę, może narobić wiele szkód. Szkodliwość choroby nie ogranicza się tylko do bezpośredniego pogarszania kondycji roślin i ograniczania plonowania. Dużym obciążeniem jest także konieczność wycinania porażonych pędów, tych jednorocznych, z których nie wyprowadzimy już najbardziej produktywnych pędów dwu- oraz trzyletnich. Systematycznie ogranicza to powierzchnię owoconośną.

W walce z chorobą ważny jest baczny monitoring jej nasilenia. Niezbędna jest odpowiednia agrotechnika. Pędy z oznakami porażenia należy regularnie wycinać. Powinniśmy usuwać je podczas cięcia zimowego (to już jednak za nami) oraz przed kwitnieniem, kiedy tylko pojawią się pierwsze objawy. Tylko uwaga: nie wolno ich rzucać byle gdzie, ponieważ zarodniki na porażonych pędach i tak się wysieją i wywołają infekcje wtórne; należy je wynieść z sadu, a najlepiej spalić. Jednak najefektywniejszą metodą ochrony, szczególnie w przypadku dużej presji ze strony mączniaka, jest kombinacja działań mechanicznych i oprysków chemicznych.

Do zapobiegania wystąpieniu mączniaka powszechnie stosuje się opryski siarką. Jest to metoda o sprawdzonej skuteczności, nie warto od niej odchodzić. Poniżej przedstawiamy zbiór podstawowych informacji o zabiegach preparatami siarkowymi.

Dostępne preparaty…

Zawierają tę samą substancję – siarkę. Przeważnie różnią się tylko formulacją środka, którą możemy dobrać według własnych preferencji. Popularnym wyborem jest Siarkol Extra 80 WP, preparat w formie proszku do sporządzania zawiesiny wodnej, choć oferta jest dużo szersza.

Sposób działania

Powierzchniowy, kontaktowy, zapobiegawczy.

Stosowanie - od kiedy do kiedy, ile razy?

Oprysk stosujemy na krótko przed kwitnieniem (zielony pąk) i bezpośrednio po kwitnieniu, do 6 zabiegów w sezonie, w zależności od nasilenia choroby. Odstępy między zabiegami 7-10 – dniowe.

„Program ochrony jabłoni  2015-2020” opracowany przez IO w Skierniewicach dopuszcza również stosowanie siarki w późniejszym okresie, po opadzie świętojańskim, w przypadku silnego porażenia wybranych odmian. Wydaje się jednak, że na dalszych etapach ochrony lepiej zdać się na preparaty o działaniu systemicznym.

Technika stosowania

Opryskiwanie drobnokropliste; 4-6 kg S/ha; 600 l wody/ha. Ponieważ środek działa kontaktowo, niezbędne jest dobre pokrycie powierzchni rośliny cieczą roboczą. Dlatego dużo zależy od staranności wykonywania zabiegu. Można dodać adiuwant poprawiający zwilżanie opryskiwanej powierzchni.

Warunki pogodowe podczas zabiegu

Unikać wykonywania zabiegu w okresie suszy połączonej z nadmiernym promieniowaniem słonecznym oraz w temperaturach przekraczających 25°C.  Można stosować w dni zachmurzone lub wieczorami.

Przed czym zabezpiecza?

Przed mączniakiem, choć korzystnym efektem ubocznym jest ograniczenie populacji przędziorków.

Z czym można mieszać siarkę, a z czym nie?

Można mieszać z produktami miedziowymi, ditianonem (np. Delan 700 WG), kaptanami.

Nie mieszać z preparatami olejowymi ani dodyną (Syllit 65 WP).

Wspólny zabieg przeciwko mączniakowi i parchowi?

Nie zawsze się sprawdza. Wynika to z odmiennych mechanizmów rozwoju obu chorób. Zabiegi przeciw parchowi są najefektywniejsze przed spodziewanymi opadami, gdyż to one umożliwiają wysiew zarodników parcha. Siarka zaś  łatwo się zmywa z powierzchni roślin. Z kolei mączniak rozsiewa się najlepiej w warunkach odmiennych niż parch -podczas suchej i ciepłej pogody. Dlatego warto stosować zabiegi siarką przeciwko mączniakowi osobno, szczególnie w przypadku silnej presji choroby.

Czy siarka to nie za mało?

Bardzo często samo działanie preparatów siarkowych nie jest wystarczające i zachodzi potrzeba uzupełnienia ich o opryski fungicydami. Można zastosować np. preparat Kendo 50 EW, o którego zaletach już kiedyś pisaliśmy (https://www.e-sadownictwo.pl/artykuly/porady/ochrona-sadow/8163-przygotowanie-do-walki-z-maczniakiem-przed-kwitnieniem-w-sadzie). Można również zastosować inne środki przeciwko mączniakowi, według własnego wyboru.