Zmiany już się zaczęły i nikt ich nie cofnie

Cięcie mechaniczne stało się dość popularne w bieżącym sezonie agrotechnicznym. Już poprzednimi laty coraz częściej w sadach widzieliśmy listwy i piły, lecz w tym sezonie liczba sadów obciętych maszynowo wzrosła znacznie.

Jadąc przez regiony typowo sadownicze już z daleka widać równie przycięte rzędy drzew, szczególnie idealnie – od linijki – obcięte ich wierzchołki. Aczkolwiek wyraźnie widać też, że jest dość spora grupa sadów, gdzie nie było i nikt nie planuje korekty ręcznej drzew. Niektóre kwatery są pozostawiane bez korekty już kolejny sezon. Oczywiście ma to bardzo negatywne następstwa dla samych sadów. Jednak piła to nie sekator, nie podoła wszystkim niuansom cięcia jabłoni. Dość szybko sady bez korekty zagęszczają się mocno przy przewodniku. Gdy rozmawiam z producentami, którzy rezygnują z korekty ręcznej najczęściej padają argumenty o oszczędnościach i chęciach produkowania jabłek przemysłowych. Szczególnie ludzie starsi, którym brakuje sił na samodzielną pracę z sekatorem a zyski z produkcji nie pozwalają na korzystanie z pracy najemnej, rezygnują z korekty. Spora część z nich robi to w pełni świadomie, innym brakuje jeszcze doświadczenia w cięciu maszynowym. Sady te w sposób trwały zaprzestają produkcji jabłek deserowych. Rośnie też liczba sadów nieciętych w ogóle i nie piszę tutaj o jeszcze nie obciętych, wszak mamy dopiero połowę lutego i kilka tygodni cięcia przed nami, lecz o sadach, które były nieobcięte zimą 2021/2022 i teraz też tam nikt nie wchodzi. Kiedyś takie sady to była rzadkość, dziś widać je co raz częściej.

Nie da się ukryć, że przyczyną takich oszczędności jest słaba dochodowość produkcji. Z roku na rok przybywa sadów ciętych w sposób sprzeczny z praktyką i wiedzą agrotechniczną. To będzie się mściło na owocowaniu. Najpierw zacznie spadać jakość owoców, potem plonowanie. To będzie jeszcze trochę trwało, nie nastąpi z roku na rok, lecz trendu odwrócić się już nie da. Jeśli ktoś nie prowadził korekty ręcznej po cięciu maszynowym przez 2-3 lata, to potem już trzeba dokonywać drastycznych posunięć agrotechnicznych, aby przywrócić drzewom potencjał plonowania a do tego jeszcze dochodzą kwestię związane ze spadającą zdrowotnością drzew w tak ciętych/nieciętych sadach. W Dolnej Saksonii prowadzono doświadczenia w sadach przemysłowych ciętych mechanicznie, bez korekty ręcznej. Udowodniono spadek plonowania już w drugim roku, a po kilku latach spadki wynosiły ponad 50%. Powoli, bo powoli, ale zachodzą w naszej branży nieodwracalne chyba zmiany. Im dłużej potrwa obecny kryzys, tym głębsze będą zmiany i szansę na przywrócenie potencjału polskich sadów. Tylko czy ktoś będzie z tego powodu płakał?