Zbigniew Frymus, Kokos: Co sadownicy powinni wiedzieć o tyczkach bambusowych?

Tyczki bambusowe jako element konstrukcji wspierających znajdziemy z pewnością w większości gospodarstw sadowniczych. Temat znany, ale mimo że stosuje się je powszechnie, jest kilka kwestii, o które dopytują sadownicy. Zaprosiliśmy do rozmowy Pana Zbigniewa Frymusa, właściciela firmy Kokos, który tyczki bambusowe importuje już od 20 lat. Zachęcamy do zapoznania się z kilkoma wskazówkami. Wywiad z pewnością zaciekawi wielu sadowników.

Jaka średnica bambusa jest najlepsza dla jabłoni?

Zbigniew Frymus, Kokos: Przy zastosowaniu jednego drutu najodpowiedniejszą jest średnica 26-28mm. Mówimy oczywiście o najczęściej sprzedawanej długości w Polsce czyli 3 metry. Bardzo dużo sprzedaje się tyczek o średnicy 28-30mm, ale przy odpowiedniej jakości bambusu, średnica 26-28mm jest wystarczająca. Przy zastosowaniu dwóch lub więcej drutów bez obaw możemy użyć tyczek 24-26mm, a nawet 22-24mm. Ich trwałość jest taka sama jak tych grubszych. Po co w takim razie stosować tyczki 26-28mm i 28-30mm, a nie np. 22-24mm? Jak wiadomo, tyczki bambusowe pękają wzdłuż. Po tym jak pękną, zmienia się ich sztywność. Im grubsza tyczka tym jest sztywniejsza po pęknięciu, to po pierwsze. Po drugie, użycie grubszych tyczek pozwala na użycie jednego drutu w konstrukcji, co przekłada się na oszczędności przy zakładaniu sadu. Dlatego polecam każdemu, kto planuje założenie więcej niż jednego  drutu w konstrukcji, użycie cieńszych tyczek, ponieważ to też daje oszczędności. I w końcu, użycie jak najgrubszych tyczek bywa czasem uzasadnione przy zakupie tyczek gorszej jakości, ale o tym później. 

Czy opieranie bambusa na ziemi skraca jego żywotność (problemy z gniciem)?

Zbigniew Frymus, Kokos: Opieranie bambusa na ziemi skraca żywotność odcinka bezpośrednio stykającego się z ziemią lub będącego w ziemi. Przy dobrej jakości bambusa, jego kontakt z gruntem nie powoduje skrócenia żywotności części pozostającej nad ziemią. Dotyczy to tylko tyczek dobrej jakości. 

Jak należałoby ustawiać bambus – dokąd powinien sięgać? 

Zbigniew Frymus, Kokos: Tyczki bambusowe (lub inne) powinny zapewnić ochronę przewodnika przed jego złamaniem. Zatem przy planowaniu należy pomyśleć, jak wysoko będziemy prowadzić sad i jak dobrać tyczki, żeby spełniały one swoją rolę. Często zadawane pytanie brzmi – ile nad drutem może wystawać tyczka bambusowa, żeby się nie złamała?  I tu znów powraca sprawa jakości tyczek. Im lepszej jakości bambus, tym jest mocniejszy. Tyczki o średnicy 26-28mm czy 28-30mm mogą wystawać 50-60 cm nad drutem i nie ulegną złamaniu, nawet przy silnym wietrze. 

Jaka jest średnia żywotność bambusa wystawionego na warunki atmosferyczne?

Zbigniew Frymus, Kokos: Bambus dobrej jakości wytrzymuje w naszych warunkach atmosferycznych 10 lat. Spotykamy sadowników, którzy mówią nam, że tyczki stoją  nawet 12-15 lat. 

Czy większa ilość kolanek wpływa na sztywność bambusa lub jego żywotność?

Zbigniew Frymus, Kokos: Gęstość występowania kolanek zależy między innymi od odmiany bambusa. W tym wypadku nie jest zasadą to, że im gęściej występują kolanka tym bardziej trwały jest bambus. Natomiast warto pamiętać, że im dalej od gruntu tym dłuższe są międzywęźla, czyli odległość między kolankami większa.  Sztywność tyczek zależy w dużej mierze od ich dojrzałości oraz od tego czy pochodzą z cięcia tuż przy gruncie (tzw. pierwsze cięcie) czy nie. 

Dlaczego jakość bambusa jest tak ważna?

Zbigniew Frymus, Kokos: Pierwsze cięcie, dojrzałość, odpowiednia odmiana  plus odpowiedni czas schnięcia bambusa, wszystko to ma wpływ na jakość tyczek, które użyjemy w sadzie. Należy pamiętać o tym, że trwałość tyczek 22-24mm i 28-30mm jest taka sama, jeśli są one odpowiedniej jakości. Oczywiście inna będzie ich sztywność.  Natomiast tyczka 22-24mm, dobrej jakości będzie zdecydowanie trwalsza niż np. tyczka 28-30mm złej jakości. Jeśli ta druga będzie jeszcze dodatkowo niedojrzała to jej żywotność nie przekroczy 2 lat. Dużo gorsze są tyczki niedojrzałe, nawet te z pierwszego cięcia niż dojrzałe z cięcia drugiego. Niestety, na naszym rynku sprzedawanych jest dużo tyczek marnej jakości. Psuje to opinię tyczek bambusowych jako dobrych, ekologicznych podpór do drzew. Często sprzedawane są tyczki grube bo te, nawet złej jakości, będą spełniały swoją rolę przez 3-5 lat. Tylko po co płacić za tak grube tyczki skoro cieńsze są lepsze. I co po tych pięciu latach? Jakość to długotrwałość, a o to przecież chodzi sadownikom.  

Czy można porównywać tyczki bambusowe z plastikowymi i metalowymi?

Zbigniew Frymus, Kokos: Trudno jest mi porównywać tyczki z bambusa do tyczek z plastiku czy metalu. Do zalet tych pierwszych można zaliczyć nie tylko ich ekologiczność, czy odporność na środki chemiczne stosowane w ochronie drzew owocowych. Ale również odporność na wysokie temperatury, które powodują wprawdzie ich wzdłużne pękanie, ale tyczki bambusowe nie wyginają się tak jak tyczki plastikowe. Odporność na niskie temperatury, jest obawa, że tyczki metalowe mogą być przyczyną uszkodzeń kory młodych drzew czyli tzw. odparzeń mrozowych. Bambus jest pod tym względem bezpieczny.